ذرات ریز

ذرّات ریز (PM10)
ذرّات جامد معلق، با ابعادی کوچک‌تر از ۱۰ میکرومتر (۱۰μm). عموماً به‌صورت اختصاری PM۱۰ نامیده می‌شوند. ذرات کربن در هوا، که عمدتاً از اگزوز اتومبیل‌ها خارج می‌شوند، از آن جمله‌اند. بین افزایش میزان PM۱۰ و بالارفتن میزان مرگ‌ومیر، افزایش بیمارانی که در بیمارستان‌ها بستری می‌شوند، و ابتلا به بیماری آسم (تنگی‌نفس) رابطۀ مستقیم است. سالمندان و کسانی‌که به بیماری قلبی یا ریوی مزمن دچارند از جهت این ذرات بیش از دیگران در معرض خطرند. این ذرات هرچه ریزتر باشند، خطرناکترند و ذراتی با ابعاد کوچکتر از ۲.۵ میکرومتر تا اعماق ریه نفوذ می‌کنند و همان‌جا می‌مانند. این ذرات ممکن است بی‌خطر باشند، اما می‌توانند مواد شیمیایی زیانبار، مانند اسیدها، را به داخل ریه‌ها ببرند. بنابر پیش‌نویس دستورالعملی در کمیسیون اروپایی در نوامبر ۱۹۹۷، رهنمود‌هایی برای سطوح قابل قبول PM۱۰ وضع شد که هدف از آن رسیدن به حدّاکثر غلظت ۵۰ میکروگرم بر متر مکعب هوا در هر دورۀ زمانی ۲۴ساعته تا ۲۰۰۵ است. در این دستورالعمل قید شده بود که فراتر رفتن از این میزان تا ۲۵ روز در سال مجاز است. این میزان در ۱۹۹۹ به ۳۵ روز افزایش یافت، امّا باید تا ۲۰۱۰ به هفت روز در سال کاهش یابد. بنابه گزارشی دولتی در بریتانیا (۱۹۹۵)، به ازای هر۱۰μg/m۳ افزایش ذرات در هوا، میزان مرگ‌ومیر روزانه یک درصد افزایش می‌یابد. این برآورد با یافته‌های ایالات متحده امریکا منطبق است. بنابراین گزارش، اگرچه حدّاکثر غلظت روزانۀ ۵۰μg/m۳ برای افراد سالم بی‌خطر است، سطوح عملی بی‌خطر وجود ندارد.