ذوب آهن اصفهان، کارخانه
ذوب آهن اصفهان، کارخانه
یکی از صنایع مادر. ایجاد این کارخانه به‌منزلۀ یکی از آرمان‌های ملی از دورۀ قاجاریه مطرح بوده و همواره با موانع متعددی، ازجمله مشکلات سیاسی خارجی و داخلی و محدودیت‌های مالی مواجه بوده است. اما سرانجام در چارچوب یک پروتکل همکاری فنی و اقتصادی بین دولت‌های ایران و شوروی، در مورد احداث کارخانۀ ذوب آهن، خط لوله سراسری گاز، و کارخانۀ ماشین‌سازی توافق شد. کنسرسیوم آلمانی دماک کروپ کارخانۀ ذوب آهن اصفهان را در ۱۹۳۷، در زمان رضاشاه، و در ۲۴کیلومتری تهران، نزدیک کرج، تأسیس کرد. با وقوع جنگ جهانی دوم و قطع رابطۀ سیاسی و اقتصادی ایران با آلمان، روند تأسیس و توسعۀ این کارخانه متوقف شد. سرانجام براساس موافقت‌نامه‌ای، که در چارچوب پروتکل همکاری‌های فنی و اقتصادی بین دولت‌های ایران و شوروی بود، در ۲۳ دی ۱۳۴۴ش به تصویب مجلس رسید و قراردادی با مؤسسۀ تیاژپرم اکسپورت شوروی برای تهیۀ طرح و تجهیزات کارخانه و طراحی و تجهیز معادن سنگ آهن و زغال‌سنگ و سنگ آهک منعقد شد. در ۱۳۴۶ کارشناسان ایرانی و شوروی، دشت طبس را در شمال جادۀ اصفهان‌ـ شهرکرد در فاصلۀ ۴۵کیلومتری شهر اصفهان، پس از بررسی استحکام طبقات زمین، موقعیت محل از نظر زلزله، تأمین آب، گاز، انرژی الکتریکی، خطوط ارتباطی، و عوامل فنی، اقتصادی و اجتماعی مناسب احداث کارخانه تشخیص دادند. کارشناسان وقت شوروی با توجه به محدودیت منابع مالی و مواد اولیه خصوصاً ذخایر شناخته‌شده معادن زغال سنگ، ظرفیت کارخانه را ۵۵۰هزارتن فولاد در سال تعیین کردند و مورد موافقت قرار گرفت. از ۱۳۸۵ کارخانۀ ذوب‌آهن اصفهان با ظرفیت ۲میلیون تن آهن و فولاد در سال و بخش‌های اگلومراسیون و احیاء، انبار مواد خام، کارگاه بونکرهای مواد آماده، کارگاه پخت، کارگاه زغال، کارگاه کک‌سازی، کارگاه بازیابی مواد، کارگاه پالایش بنزول و کارگاه اسید سولفوریک، جزء صنایع مادر کشور قرارگرفت.