راجپوت
راجْپوت (Rajput)
(یا: تاکور) از اقوام هندو که بیشتر جنگجو و زمین‌دار بوده و در شمال هند پراکنده‌اند. ممالک راجپوت در شمال غربی هند (اکنون در ایالت راجستان) ادغام شده است. خاندان رانا[۱] (اشرافیت حاکم بر نپال تا ۱۹۵۱) نیز راجپوت بودند. زبان‌های راجستانی به شاخۀ هند و ایرانیِ خانوادۀ هند و اروپایی تعلق دارد. بیشتر راجپوت‌ها هندو و اقلیتی از آنان مسلمان‌اند. آنان از دیرباز جنگجویانی دارای سلسله‌مراتب طبقاتی، از امیران گرفته تا دهقانان، بوده‌اند. زنان با مردان طبقۀ بالاتر ازدواج می‌کنند. امروزه راجپوت‌ها اکثراً زمین‌دارند.
تاریخ. طوایف راجپوت از بازماندگان قبایل جنگجوی قرون ۵ـ۷م آسیای میانه‌اند. تا قرن ۹م، آنان بیشتر منطقۀ خشک راجستان را در مرکز غربی هند در تصرف داشتند. پسانتر، راجپوت‌ها زیر فشار مسلمانان از شمال غربی، به‌سمت شرق به هاریانا و درّۀ علیای گنگ کوچیدند. در اوایل قرون وسطا، بسیاری از طوایف راجپوت در‌پی تسلّط بر مرکز و شمال هند به نبرد با یکدیگر برخاستند که به جنگ‌های محلی بی‌انقطاع انجامید. پریتهوی‌راجه[۲] مدتی کوتاه وحدت را برقرار ساخت، ولی در تارین[۳] مغلوب مهاجمان مسلمان شد. در دورۀ سلطان‌نشین دهلی و حکومت تیموریان هند، راجپوت‌ها بارها شورش کردند. در این دوران، سرکردگان راجپوت دارای اقتدار چشمگیر محلی بودند و در دستگاه اداری مرکزی و محلی مشارکت داشتند. این وضع در دوران استعمار بریتانیا نیز ادامه یافت و بسیاری از امیرنشین‌های راجپوت در راجستان استقلال ظاهری خود را حفظ کردند.