رایانه نسل پنجم
رایانۀ نسل پنجم (fifth-generation computer)
نوع جدید پیش‌بینی‌شده‌ای از رایانه‌های مبتنی بر فناوری‌های میکروالکترونیک[۱] با سرعت بالا و پردازش موازی. تولید فناوری مجتمع‌سازی در مقیاس بسیار بزرگ[۲] (VLSI) که می‌تواند مدارها را مجتمع‌تر از آنچه در حال حاضر امکان دارد، درهم بیامیزد و طراحی سخت‌افزار و نرم‌افزارهای جدید که می‌تواند رایانه‌هایی با قدرت خیلی بیشتر از رایانه‌های امروزی را به‌وجود آورد. پیش‌بینی می‌شود که چنین رایانه‌هایی قادر به برقراری ارتباط با زبان طبیعی کاربران، دارای گنجینه بزرگ و عظیمی از بانک‌های اطلاعاتی، قدرت جست‌وجوی بالا[۳] با استنباطات هوشمند و نتیجه‌گیری منطقی[۴] باشند. این رایانه‌ها تصاویر را به‌گونه‌ای پردازش خواهند کرد که کاملاً مشابه تصویر اشیاء در دید انسان باشند. در سال ۱۹۸۱، وزیر تجارت و صنایع بین‌الملل ژاپن، از شروع یک پروژه دَه‌ساله برای ساخت اولین رایانه از نسل پنجم خبر داد. «رایانه استنباط موازی[۵]» که شامل بیش از ۱۰۰۰ میکروپروسسور (ریزپردازنده) است که به‌طور موازی با هم کار خواهند کرد. تا سال ۱۹۹۲ پروژه از برنامه زمان‌بندی‌شده خود عقب بود و فقط ۲۵۶ مدول پردازشگر تولید گردید. از این زمان به بعد نظریات جدید حاکی از آن می‌باشد که پژوهش‌های مربوط به سایر فناوری‌ها نظیر شبکه‌های عصبی ممکن است راه بهتری برای بهره‌برداری از هوش مصنوعی[۶] (AI) باشد.