رده بندی (زیست شناسی)

رده‌بندی (زیست‌شناسی)(classification)
در زیست‌شناسی، چینش موجودات زنده در سلسله‌مراتبی از گروه‌ها، بر پایۀ شباهت‌ آن‌ها. پایین‌ترین گروه را گونه می‌نامند. تعدادی از گونه‌ها جنس را پدید می‌آورند که در خانواده‌ها (تیره‌ها)، راسته‌ها، رده‌ها، شاخه‌ها، و سرانجام در سلسله‌ها جای می‌گیرند. در طبقه‌بندی گیاهان، گاهی به جای شاخه از بخش استفاده می‌کنند. نظام رده‌بندی بازتابی از خاستگاه تکاملی موجودات است. قدیمی‌ترین شیوۀ رده‌بندی رده‌بندی ظاهری است و هدف آن رده‌بندی موجودات زنده بر پایۀ حداکثر خصوصیات مشابه قابل مشاهده از قبیل ریخت‌شناسی، تشریح کالبد‌شناسی، فیزیولوژی و غیره است. فیلسوف یونانی، تئوفراستوس، این شیوه را در قرن ۴پ‌م برگزید و در آن زمان، گیاهان را به درختان، درختچه‌ها، درختچه‌های کوتوله، و علف‌ها تقسیم‌بندی کرد. آگاهی از نظریۀ تکاملی منجربه پیدایش رده‌بندی تبارزایشی شد. در این روش، دسته‌بندی موجودات زنده نشان‌دهندۀ روابط ژنتیکی (← ژنتیک) و تکاملی (← تکامل) است. گونه‌ها برطبق خصوصیات مشترکی که از نیاکان آن‌ها به ارث رسیده است، تقسیم‌بندی می‌شوند. باید دقت کرد که خصوصیات مشترک ناشی از تکامل همگرا، مانند بال‌های خفاش‌ها و پرندگان، معیار رده‌بندی در نظر گرفته نمی‌شوند. عملاً، بیشتر نظام‌های رده‌بندی امروزی از هر دو رده‌بندی ظاهری و تبارزایشی استفاده می‌کنند. در رده‌بندی کنونی، غالباًَ برای تجزیه و تحلیل شباهت بین موجودات زنده، ازجمله شباهت دی‌اِن‌اِی آن‌ها، از رایانه‌ها استفاده می‌کنند. هم‌نیایی شیوۀ نوین تبارزایشی است که در آن، برای رده‌بندی گونه‌ها برطبق خصوصیات مشتق از یک نیای مشترک و بر مبنای شیوه‌ای عینی و دقیق، استفاده می‌کنند. این روش غالباً تجزیه و تحلیل رایانه‌ای صورت می‌گیرد.

 

---

رده بندی جانداران

گروه	تعداد گونه
ویروس‌ها	2000
باکتری‌ها و سیانوباکتری‌ها	4000
قارچ‌ها وگلسنگ‌ها	69000
جلبک‌ها	27000
خزه‌ها	24000
سرخس‌ها	11000
نهاندانگان	700
گیاهان گلدار	250000
جمع	382000
تک یاختگان	31.000
اسفنج‌ها	5000
مرجان‌ها ومدوزها	9000
کرم‌های پهن	12000
نرم‌تنان	55000
بندپایان	875000
حشرات	750000
سخت پوستان	40000
خارپوستان	6000
مهره داران	44000
ماهی‌ها	19000
دوزیستان	4200
خزندگان	6300
پرندگان	9000
پستانداران	4000
جمع کلی	14580