ردیابی صوتی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

رَدیابی صوتی (sonar)

(یا: سونار) روشی برای تعیین محل اجسام در زیر آب، با استفاده از بازتاب امواج فراصوتی[۱]. با توجه به زمانی که طول می‌کشد تا باریکۀ صوتی[۲] به جسم برسد و پس از بازتاب از سطح جسم به منبع ارسال بازگردد، فاصلۀ منبع گسیل امواج فراصوتی تا جسم مورد نظر را محاسبه می‌کنند، زیرا سرعت صوت در زیر آب معیّن است. ردیاب‌های صوتی یا ژرفاسنج‌های صوتی[۳] در ۱۹۲۰ ساخته شدند و متداول‌ترین وسیله برای ناوبری در زیر آب به‌شمار می‌روند. طرز کار این دستگاه شبیه رادار[۴] است. طی جنگ جهانی اول و پس از آن، متفقین دستگاهی برای آشکارسازی زیردریایی‌های دشمن ابداع کردند که بر مبنای پژواک امواج فراصوتی کار می‌کرد. ابتدا این دستگاه را با نام آسدیک[۵] می‌شناختند که سرنام عبارت انگلیسی کمیتۀ تحقیق برای ردیابی زیردریایی‌ متفقین[۶] بود. این کمیته مسئولیت ساخت و تکمیل این دستگاه را به عهده داشت. در ۱۹۶۳ نام این دستگاه به سونار[۷]، یا ردیاب صوتی، تغییر یافت که سرنام عبارت انگلیسی ردیابی و ناوبری صوتی[۸] است.

 


  1. ultrasonic waves
  2. acoustic beam
  3. echo sounders
  4. radar
  5. ASDIC
  6. Allied Submarine Detection Investigation Committee
  7. sonar
  8. Sound Navigation and Ranging