رس

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

رُس (clay)
نهشتۀ رسوبی[۱] بسیار ریزدانه‌ای با درجات کم و زیادِ تحکیم[۲]. هرگاه مرطوب باشد، موم‌سان[۳] است. بر اثر گرم‌شدن سخت و ناتراوا[۴] می‌شود. رنگ رُس، بسته به ترکیب شیمیایی آن، ممکن است سفید، خاکستری، سرخ، زرد، آبی یا سیاه باشد. کانی[۵]های رُسی عمدتاً شامل سیلیکات‌های آب‌دار[۶] آلومینیم و منیزیوم[۷]، همراه با آهن، پتاسیم[۸]، سدیم[۹] و مواد آلی‌اند. بلور[۱۰]های کانی‌های رُسی ساختار۱۱ی لایه‌ای دارند که آب را در خود نگه‌ می‌دارد. همین ساختار به کانی خاصیت موم‌سانی می‌دهد. براساس طبقه‌بندیِ بین‌المللیِ آنالیز مکانیکی خاک[۱۱]، اندازۀ دانه‌های رُس از ۰.۰۰۲ میلی‌متر کوچک‌تر است. رُس کاربردهای گوناگونی دارد که قدمت بعضی از آن‌ها، مانند سفالگری و خشت‌زنی، به دوران پیش ‌از تاریخ می‌رسد.

 


  1. sedimentary deposit
  2. consolidation
  3. plastic
  4. impermeable
  5. mineral
  6. hydrous silicate
  7. magnesium
  8. potassium
  9. sodium
  10. crystal
  11. structure mechanical analysis of soil