رس
رُس (clay)
نهشتۀ رسوبی[۱] بسیار ریزدانهای با درجات کم و زیادِ تحکیم[۲]. هرگاه مرطوب باشد، مومسان[۳] است. بر اثر گرمشدن سخت و ناتراوا[۴] میشود. رنگ رُس، بسته به ترکیب شیمیایی آن، ممکن است سفید، خاکستری، سرخ، زرد، آبی یا سیاه باشد. کانی[۵]های رُسی عمدتاً شامل سیلیکاتهای آبدار[۶] آلومینیم و منیزیوم[۷]، همراه با آهن، پتاسیم[۸]، سدیم[۹] و مواد آلیاند. بلور[۱۰]های کانیهای رُسی ساختار۱۱ی لایهای دارند که آب را در خود نگه میدارد. همین ساختار به کانی خاصیت مومسانی میدهد. براساس طبقهبندیِ بینالمللیِ آنالیز مکانیکی خاک[۱۱]، اندازۀ دانههای رُس از ۰.۰۰۲ میلیمتر کوچکتر است. رُس کاربردهای گوناگونی دارد که قدمت بعضی از آنها، مانند سفالگری و خشتزنی، به دوران پیش از تاریخ میرسد.