رشدیه، میرزا حسن (۱۲۶۷ـ۱۳۶۳ق)
رُشدیه، میرزا حسن (۱۲۶۷ـ۱۳۶۳ق)
| میرزا حسن رشدیه | |
|---|---|
| زادروز |
۱۲۶۷ق |
| درگذشت | ۱۳۶۳ق |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | روحانی |
| شغل و تخصص های دیگر | پیش گام آموزش و پرورش نوین |
| گروه مقاله | دین اسلام |
روحانی و از پیش‌گامان آموزش و پرورش نوین ایران. تحصیلات مقدماتی را در تبریز به پایان رساند؛ سپس به بیروت رفت و مدتی در دارالمعلمین آن‌جا تحصیل کرد. پس از بازگشت به ایران درصدد رفع اشکالات تدریس زبان فارسی برآمد و اصول الفبای صوتی را تدوین کرد. در ۱۳۰۰ق، دبستان رشدیه را در تبریز بنیاد نهاد که با مخالفت برخی از مردم مواجه و تعطیل شد. در ۱۳۱۵ق، به تهران آمد و به مدیریت مدرسۀ رشدیه تهران منصوب شد که امین‌الدوله، صدراعظم وقت، آن را دایر کرده بود. رشدیه، ازجمله آزادی‌خواهان و مشروطه‌طلبان و مشوق ایجاد مدارس دخترانه نیز بود و بارها از ایران تبعید یا فراری شد. چندی نیز در ایروان مدرسه‌ای به نام رشدیه تأسیس و در آن تدریس کرد. پس از بازگشت به کشور، در ۱۳۲۲ق مدرسۀ دیگری با نام مکتب تأسیس و مجله‌ای نیز به همین نام منتشر کرد. از ۱۳۴۵ق، در قم گوشه‌نشین شد و در همان شهر نیز وفات کرد. شهرت او به رشدیه (اصطلاحی که در عثمانی به‌معنی مدرسۀ ابتدایی به‌کار می‌رفته است) به‌سبب آن بود که مدرسه‌ای ابتدایی با نام رشدیه تأسیس کرد. رشدیه کتاب‌های متعددی به فارسی و ترکی منتشر کرده است که عبارت‌اند از وطن دیلی، بدایة‌التعلیم، نهایة‌التعلیم، اصول عقاید یا اتحاد بشر، کفایة‌التعلیم، تبصرة‌الصبیان، خاطرات.