رشوه

رِشوه

اصطلاحی فقهی. مالی است که به قاضی می‌پردازند تا به مصلحتِ پردازنده، حکم کند. به این کار رشوه، به پردازنده راشی و به گیرنده مرتشی و به دلّال و واسطۀ رشوه، رائش گویند. به اجماع مسلمانان، دادن و گرفتن رشوه حرام است. از پیامبر اکرم (ص) نقل است که رشوه به‌منزلۀ کفر به خدای متعال و رسول اوست؛ برخی رشوه را حتی برای تسریع در صدور رأی نیز حرام می‌دانند. دربارۀ هدیه به قاضی، اختلاف نظر است. برخی با تفصیل بین انگیزه‌های پرداخت هدیه، فقط برخی از اقسام آن را حرام دانسته‌اند. در این که مرتشی مالکِ مالِ رشوه‌ای می‌شود یا آن‌که باید مال را به صاحبش برگرداند، اختلاف است. مالی که به قیمتی بسیار نازل به قاضی می‌فروشند در حکم رشوه است. صاحب جواهر عقیده دارد که اعمال چاپلوسانه مانند احترام بی‌حد، سعی در رفع حوایج و مانند آن نیز رشوه محسوب می‌شود.