رضایی، حاج اسماعیل (تهران ۱۳۰۴ـ۱۳۴۲ش)

حاج اسماعیل رضایی;
زادروز	تهران ۱۳۰۴ش;
درگذشت	۱۳۴۲ش
ملیت	ایرانی
شغل و تخصص اصلی	مبارز سیاسی
گروه مقاله	انقلاب ها و انقلابیون

مبارز ایرانی. از نوجوانی به شغل بارفروشی در میدان میوه و تره‌بار تهران روی آورد. وی در رسیدگی به خانواده‌های بی‌سرپرست و امور خیریه پیش‌قدم بود؛ مسجدی در محلۀ بی‌سیم نجف‌آباد تهران ساخت و بسیاری از مساجد نیز با مساعدت او فرش شد. مقلد امام خمینی (ره) و از عناصر پخش اعلامیه‌های ایشان در سطح شهر تهران بود و در سازمان‌دادنِ هیئت‌های مذهبی در روزهای تاسوعا و عاشورای ۱۳۴۲ش نقش بسزایی داشت. در زمان تحریم خرید و فروش پپسی‌کولا توسط مراجع تقلید، به‌سبب وابستگی مالک آن، حبیب ثابت، به فرقۀ بهائیت، تظاهراتی مذهبی برضد بهائیان ترتیب داد و در ساخت مسجد صاحب‌الزمان در خیابان آزادی مقابل کارخانۀ پپسی‌کولا مشارکت داشت. پس از قیام پانزدهم خرداد ۱۳۴۲، که رژیم به دستگیری مخالفان و سران بازار و میدان تره‌بار پرداخت، بازداشت و به جرم رابطه با امام خمینی (ره)، اقدام علیه امنیت ملی و ایجاد آشوب و تحریک مردم علیه سلطنت مشروطۀ ایران، در دادگاه بدوی و تجدیدنظر به اعدام محکوم شد. وی سرانجام در سحرگاه ۱۱ آبان ۱۳۴۲، به‌همراه دوست دیرینش طیب حاج رضایی، در میدان تیر پادگان عشرت‌آباد تیرباران شد. مرگ آن دو عواطف و احساسات عامۀ مردم را جریحه‌دار کرد، تا آن‌جا که برای اولین‌بار حوزۀ علمیۀ قم در مرگ شخصی غیرروحانی یک روز تعطیل شد.