رهی معیری (تهران ۱۲۸۸ـ ۱۳۴۷ش)

رهی معیری;
زادروز	تهران ۱۲۸۸ش;
درگذشت	۱۳۴۷ش
ملیت	ایرانی
شغل و تخصص اصلی	شاعر
آثار	سایه عمر (تهران، ۱۳۴۴)، آزاده (تهران، ۱۳۴۸)
گروه مقاله	ادبیات فارسی

رهی معیّری (تهران ۱۲۸۸ـ ۱۳۴۷ش)

(نام کامل: محمدحسن معیری) شاعر ایرانی. نیای او، معیّرالممالک نظام‌الدّوله، در دورۀ ناصرالدّین‌شاه مسئول خزانۀ حکومت بود. اندکی پیش از به‌دنیاآمدن، پدرش، محمدحسن، درگذشت. نام پدر را به فرزند دادند. اما محمدحسنِ‌ پسر در میان خانواده و اقوام به بیوک شهرت داشت. از دورۀ نوجوانی به شعر و موسیقی علاقه نشان داد و پس از تحصیلات متوسّطه در شهرداری تهران و وزارت پیشه و هنر به کار دولتی پرداخت. شعرها و ترانه‌های او، رفته‌رفته، از دورۀ رضاشاهی شهرت یافت. به لحاظ‌ِ سبک، در مرزی میان دو شیوۀ عراقی و هندی قرار داشت. تعدادی از غزل‌های او در شمارِ‌ برجسته‌ترین و به لحاظِ زبان شعر، پیراسته‌ترین سروده‌های فارسی در قرن ۲۰ است. تخلّص شاعر رهی بود، اما وی با نام‌هایی مانند زاغچه و شاه پریون به سرودن شعرهای طنزآمیز هم پرداخت. بخشی از این شعرها در مجله‌هایی مانند تهران مصوّر و باباشَمَل نشر یافت. علاوه بر این، ازجملۀ مسئولان «برنامۀ گل‌ها»ی رادیو نیز به‌شمار می‌رفت. این برنامه در تاریخ موسیقی ایران نقطۀ عطفی بود. رهی معیری ازدواج نکرد و آرامگاهش در گورستان ظهیرالدولۀ تجریش تهران است. بخش‌های عمده‌ای از شعرها و تصنیف‌هایش در سایۀ عمر (تهران، ۱۳۴۴)، آزاده (تهران، ۱۳۴۸)، رهاورد رهی (به کوشش داریوش صبور، با مقدّمۀ محمدرضا شفیعی کدکنی، تهران، ۱۳۷۵) و طنزهای رهی (به کوشش محمدباقر نجف‌زادۀ بارفروش، تهران، ۱۳۷۶) گرد آمده است.