روحانی، حسن (سرخه سمنان ۱۳۲۷ش)
روحاني، حسن (سرخۀ سمنان ۱۳۲۷ش)
(نام پیشین: حسن فریدون) دولتمرد، سیاستمدار و هفتمین رئیس‌جمهوری اسلامی ایران (۱۳۹۲ـ ). پدرش حاج اسدالله فریدون مغازه‌دار و نماینده آیت‌الله بروجردی در سمنان و از مبارزان علیه رژیم پهلوی بود. وی تحصیلات ابتدایی را در زادگاهش سرخه انجام داد، سپس به سمنان رفت و در حوزۀ علمیه آن‌جا به فراگیری دروس ديني پرداخت. در ۱۳۴۰ برای ادامه تحصیل رهسپار قم شد و در حوزه علمیه قم در محضر استادانی چون آیات عظام سید محمد محقق داماد، شیخ مرتضی حائری، گلپایگانی، فاضل لنکرانی و نیز سید محمد بهشتی و استاد مطهری به تکمیل تحصیلات حوزوی خود پرداخت. در کنار آن در ۱۳۴۸ به دانشگاه تهران رفت و در رشته حقوق لیسانس گرفت. حسن روحانی مدرک فوق لیسانس (۱۹۹۵م) و دکترای خود را در رشته حقوق اساسی از دانشگاه کالدونین اسکاتلند (۱۹۹۸) اخذ کرد. حسن روحانی از همان آغاز جوانی وارد فعالیت‌های سیاسی شد. بارها دستگیر و ممنوع‌المنبر شد. سرانجام از کشور خارج شد و به پاریس رفت. در آن‌جا همچنان به مبارزات سیاسی خود ادامه می‌داد و با ورود امام خمینی به پاریس به وی پیوست. با پیروزی انقلاب به ایران بازگشت و در ۱۳۵۹ به نمایندگی اولین دوره مجلس شورای اسلامی انتخاب شد و به مدت ۲۰ سال در پنچ دوره قانون‌گذاری در مجلس حضور داشت و مدتی هم نایب‌رئیس اول مجلس بود. در جنگ ایران و عراق مسئولیت‌های متعددی ازجمله عضویت در شورای عالی دفاع، شورای عالی پشتیبانی جنگ، معاونت جنگ و ریاست قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء را به عهده گرفت. پس از پایان جنگ به عضویت شورای عالی امنیت ملی درآمد و به مدت ۱۶ سال (۱۳۶۸ـ۱۳۸۴) دبیر شورای عالی امنیت ملی بود. وی در ۱۳۷۰ به عضویت مجمع تشخیص مصلحت نظام منصوب شد. در ۱۳۷۱ ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک را به عهده گرفت که تا ۱۳۹۲ ادامه یافت. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای روحانی در دوران تصدی او در شورای عالی امنیت ملی در مسئله پرونده هسته‌ای از ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۴ بود. شورای حکام آژانس انرژی اتمی در خرداد ۱۳۸۲ با صدور قطعنامۀ شدیداللحنی تلاش کرد تا تعهدات سختی را بر دوش ایران قرار دهد و پرونده ایران را به شورای امنیت سازمان ملل متحد احاله کند. لازم بود تیم قوی و کارآمدی مسئولیت مذاکرات را به عهده گیرد. از این‌رو با حکم محمد خاتمی، رئیس‌جمهور، و تأیید رهبری، این پرونده بطور کامل به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی محول گردید و ریاست هیأت مذاکره‌کنندگان یکسره به‌عهده دبیر شورا، حسن روحانی، قرار گرفت. این مذاکرات همزمان با اعتمادسازی به کاستن فشار بین‌المللی انجامید و از ارجاع پرونده به شورای امنیت جلوگیری کرد. در طی همین دوره بود که ایران توانست چرخه سوخت خود را تکمیل کند و دانش صلح‌آمیز هسته‌ای را بومی سازد. با روی کارآمدن دولت احمدی‌نژاد، حسن روحانی در ۱۳۸۴ از سمت دبیری شورای عالی امنیت ملی بعد از ۱۶ سال کناره‌گیری کرد. حسن روحانی در کنار مسئولیت‌های اجرایی، همواره به فعالیت‌های علمی ـ آموزشی نیز پرداخته است. مدت‌ها عضو هیئت امنای دانشگاه تهران بود. وی با مرتبه علمی استاد پژوهشی آثار متعددی اعم از کتاب و مقاله نوشته است که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از امنیت ملی و دیپلماسی هسته‌ای (۱۳۹۰)؛ امنیت ملّی و نظام اقتصادی ایران (۱۳۸۹)؛ اندیشه‌های سیاسی اسلام (۳ جلد، ۱۳۸۸)؛ خاطرات (۱۳۸۷)؛ مقدمه‌ای بر تاریخ امامان شیعه (۱۳۹۱)؛ انقلاب اسلامی، ریشه‌ها و چالش‌ها (۱۳۷۶). حسن روحانی در فروردین‌ماه ۱۳۹۲ با نام «دولت تدبیر و امید» و شعار اعتدال‌گرایی و نماد کلید و رنگ بنفش رسماً نامزد انتخابات ریاست جمهوری شد و در ۲۴ خرداد ۱۳۹۲ با کسب ۱۸,۶۱۳,۳۲۹ رأی رسماً به عنوان هفتمین رئیس‌جمهوری اسلامی ایران برگزیده شد. انتخاب او در میان مردم توأم با شور و نشاط و استقبال گسترده بود. وی در اولین روزهای پس از انتخاب گام‌های بلندی در جهت حل مشکل هسته‌ای برداشت که منجر به تنش‌زدایی در روابط جهان غرب گردید.