رویه قضایی
رَویۀ قضایی (jurisprudence)
آرای صادره از سوی هیئت عمومی دیوان عالی کشور، خواه به‌صورت اصراری و خواه به‌صورت وحدت رویه. آرای وحدت رویه، طبق ماده واحدۀ مربوط به وحدت رویه مصوب ۱۳۲۸ش، در همۀ محاکم لازم‌الاتّباع هستند. به‌موجب این ماده واحده، هرگاه از شعب دیوان عالی کشور نسبت به موارد مشابه رویه‌های مختلف اتخاذ شده باشد، به تقاضای وزیر دادگستری یا رئیس دیوان عالی کشور و یا دادستان کل، هیئت عمومی دیوان عالی کشور تشکیل می‌شود، و نسبت به آن تصمیم می‌گیرد. در این صورت، نظر اکثریت این هیئت برای شعب دیوان عالی کشور و دادگاه‌ها در مواد مشابه لازم الاتباع است، و جز به‌موجب نظر هیئت عمومی یا قانون قابل تغییر نخواهد بود. مادۀ ۲۷۰ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۷۸، دربارۀ آرای وحدت رویه در موارد حقوقی، کیفری و امور حسبی تعیین تکلیف کرده است، که به‌موجب آن هرگاه در شعبۀ دیوان عالی کشور و یا هریک از دادگاه‌ها نسبت به موارد مشابه، اعم از حقوقی، کیفری و امور حسبی، با استنباط از قوانین آرای مختلفی صادر شود، رئیس دیوان عالی کشور یا دادستان کل کشور به هر طریقی که آگاه شوند مکلف‌اند نظر هیئت عمومی دیوان عالی کشور را به‌منظور ایجاد وحدت رویه درخواست کنند. علاوه بر آن، هریک از قضات شعبۀ دیوان عالی کشور و یا دادگاه‌ها نیز می‌توانند با ذکر دلیل از طریق رئیس دیوان عالی کشور یا دادستان کل کشور نظر هیئت عمومی را درخصوص موضوع کسب کنند؛ رأی اکثریت که مطابق موازین شرعی باشد، ملاک عمل خواهد بود. آرای وحدت رویه نسبت به احکام قطعی‌شده بی‌اثر است، ولی در موارد مشابه تبعیت از آن برای شعب دیوان عالی کشور و دادگاه‌ها الزامی است.