ریتچی ـ کورباسترو، گرگوریو (۱۸۵۳ـ۱۹۲۵)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ریتْچی‌ـ‌کورباسْتْرو، گرِگوریو (۱۸۵۳ـ۱۹۲۵)(Ricci-Curbastro, Gregorio)
ریاضی‌دان ایتالیایی. با نظام‌بخشیدن به حساب دیفرانسیل مطلق[۱] (حساب ریتچی[۲]) به آلبرت اینشتین امکان داد نظریۀ نسبیت[۳] را استنتاج کند. ریتچی‌ـ‌کورباسترو در لوگو[۴]، واقع در رومانیا[۵]، زاده شد و در چند دانشگاه ایتالیا، و نیز در مونیخ آلمان درس خواند. از ۱۸۸۰، استاد فیزیک ریاضی در پادوا[۶] شد. قاضی و عضو شورای محلی نیز بود. او با معرفی یک عنصر ناوردا[۷] (نامتغیر)، که می‌توان آن را در دستگاه‌های دیگر نیز به‌کار برد، حساب دیفرانسیل[۸] را چنان جرح و تعدیل کرد که فرمول‌ها و نتایج، صرف‌نظر از دستگاه متغیرهای به‌کاررفته، شکل یکسانی داشته باشند. در ۱۸۹۶، حساب دیفرانسیل مطلق را در هم‌نهشتی‌ها[۹]ی خطوط در واریتۀ دلخواه ریمان[۱۰]، به‌کار برد. بعدها با استفاده از علایم ریمان[۱۱]، تانسور ادغامی[۱۲] را، که اکنون به تانسور ریتچی[۱۳] معروف است، یافت که نقشی اساسی در نظریۀ نسبیت پیدا کرد. همچنین، ناورداهایی را کشف کرد که در نظریۀ انحنای واریته‌ها[۱۴] مطرح می‌شوند. او با یکی از شاگردان سابقش، تولیو لوی ـ چیویتا[۱۵]، روش‌های حساب دیفرانسیل مطلق و کاربردهای آن‌ها[۱۶] را منتشر کرد و در آن به توصیف کاربرد هندسۀ ذاتی[۱۷]،‌ به‌منزلۀ ابزار محاسبه در هم‌نهشتی‌های قائم‌ها، قوانین ژئودزیکی[۱۸]، و خانواده‌های تک‌دمای رویه‌ها[۱۹]، پرداخت. این اثر همچنین امکان کاربردهای آنالیزی، هندسی، مکانیکی، و فیزیکی این حساب جدید را نشان داد.

 


  1. absolute differential calculus
  2. Ricci calculus
  3. theory of relativity
  4. Lugo
  5. Romagna
  6. Padua
  7. invariant element
  8. differential calculus
  9. congruences
  10. arbitrary Riemann variety
  11. Riemann symbols
  12. contract tensor
  13. Ricci tensor
  14. curvature of varieties
  15. Tullio Levi-Civita
  16. Méthodes de calcul différentiel absolu et leurs applications
  17. intrinsic geometry
  18. geodetic laws
  19. isothermal families of surfaces