ریکوف، آلکسی (۱۸۸۱ـ۱۹۳۸)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ریکوف، آلِکْسی (۱۸۸۱ـ۱۹۳۸)(Rykov, Alexey)

ريکوف، آلِکْسي

انقلابی روس و یکی از رهبران مهم سیاسی شوروی. در تصفیه‌های حزبی استالین اعدام شد. متولد ساراتُف[۱]، روسیه، و دهقان‌زاده بود. در دانشگاه دولتی قازان[۲] تحصیل کرد و آن‌جا به جنبش انقلابی مارکسیستی[۳] پیوست. در جریان تظاهرات اول مه ۱۹۰۲ دستگیر شد، اما از زندان گریخت و به فعالیت زیرزمینی ادامه داد. پس از تقسیم حزب کارگر سوسیال دموکرات روسیه[۴] به جناح‌های بلشویک[۵] (اکثریت) و منشویک[۶] (اقلیت) (۱۹۰۵)، عضو کمیتۀ مرکزی بلشویک[۷] شد و همکاری نزدیکی با ولادیمیر لنین[۸] داشت. پیش از انقلاب روسیه[۹]، بارها دستگیر و تبعید شد، اما هربار گریخت. در جریان جنگ داخلی[۱۰] (۱۹۱۸ـ۱۹۲۱) مسئول تدارکات ارتش سرخ[۱۱] بود. نمایندۀ شخصی لنین و عضو کامل پولیتبورو (کمیتۀ مرکزی حزب کمونیست)[۱۲] بود (۱۹۲۱). به‌جای لنین رئیس شورای کمیساریای خلق[۱۳] شد (۱۹۲۴)، اما قدرت واقعی در دستان رهبران حزب، یوسیف استالین[۱۴]، گریگوری زینوویف[۱۵] و لیف کامنف[۱۶] بود. در ۱۹۳۷، در اوج تصفیه‌‌های جمعی استالین، از حزب اخراج و به اتهام فعالیت‌های ضد دولتی بازداشت و پس از محاکمه‌ای نمایشی در مارس ۱۹۳۸ اعدام شد. ۵۰ سال بعد، در ۱۹۸۸، اتهام‌های وارده به ریکوف ناوارد اعلام شد و از او اعادۀ حیثیت به‌عمل آمد.

  1. Saratov
  2. Kazan’ State University
  3. Marxist
  4. Russian Social Democratic Labor Party
  5. Bolshevik
  6. Menshevik
  7. Bolshevik Central Committee
  8. Vladimir Lenin
  9. Russian Revolution
  10. Civil War
  11. Red Army
  12. Politburo
  13. Council of People’s Commissars
  14. Joseph Stalin
  15. Grigory Zinovyev
  16. Lev Kamenev