زانگزی
زانْگِزی (Zangezi)
منظومهای از ویکتور خلبنیکوف، به زبان روسی، منتشرشده در ۱۹۲۲. خلبنیکوف خود این حماسۀ تغزلی را، که گونهای شعر نمایشی فتوریستی است، «ابرداستان» نامیده است. داستانی در کار نیست. عشق ریاضیدان شاعر به عدد و کلمه، دایرةالمعارفی پدید آورده است مشحون از نظریه و مکاشفه که در آن فاجعۀ زبان و فاجعۀ زمان بههم میآمیزند. از نظر نویسنده، انقلاب روسیه و جنگ داخلی روسیه هیچ نیست جز نبرد واجی عظیمی که راوی آن موجود صرعزدۀ مطرودی است با دو شاخ بر سر؛ شاخی از عدد، شاخی از کلمه. هذیان و لکنتی که در برخی بخشها بهعینه دیده و حس میشود، بازتاب جنگ داخلی است. بازی بزرگ انقلاب و جریانهای بزرگ تاریخی روسیه در بازی کلامی پرهیاهو و تپندۀ نویسنده بازتاب و هماندم استحاله نیز یافته است.