زایجه
زایْجه (horoscope)
(یا: طالع‌نما) نوعی پیشگویی مبتنی‌بر این فرض که حرکات اجرام آسمانی، اعم از ثوابت و سیارات، بر سرنوشت آدمی و حوادث زمینی تأثیرگذار است و عالم به احکام نجوم با توجه به زمان تولد هر‌کس و تطبیق آن با موقعیت سیارات در منطقة‌البروج می‌تواند صفات و خصال و آیندۀ کلی او را پیش‌بینی کند. در طالع‌بینی غربی، جدول مواضع خورشید، ماه و سیارات نسبت به دایرة‌البروج در لحظۀ تولد هر فرد برای ارزیابی خصال شخصی و پیشگویی عوامل مؤثر در آیندۀ شخص به‌کار می‌رود. در طالع بینی چینی ده ساقۀ آسمانی و دوازده شاخۀ زمینی را، که در چرخه‌ای پیوسته تکرار می‌شوند، برای ساعت و روز و ماه و سال تولد پیدا می‌کنند و پیشگویی زندگی فرد بر این اساس انجام می‌گیرد. در ایران قدیم برای هر امر حادث زایجه‌ای ترتیب می‌دادند و استخراج احکام می‌کردند. در دورۀ ساسانی زایجۀ طالع جلوس هر پادشاه را منجمان به‌دقت تعیین و در خزانۀ اسناد دولتی ضبط می‌کردند. در شاهنامه رستم فرخ‌زاد، سردار ایرانی که خود بر علم اختربینی واقف بود، در نامه‌ای به برادرش، کشته‌شدن خویش و نابودی ساسانیان را پیش‌بینی می‌کند. زایجه را به‌شکل مربع یا مدور به دوازده خانه (بیت) تقسیم و مواضع سیارات و قمر و بعضی دیگر از اوضاع فلکی را در آن ثبت و به‌وسیلۀ آن آیندۀ شخص یا نوزاد و رویدادهای دیگر را پیشگویی می‌کنند. زایجۀ ابن سینا در نامۀ دانشوران ثبت شده است. نیز ← احکام_نجوم