ساد، مارکی دو (۱۷۴۰ـ۱۸۱۴)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ساد، مارْکی دو (۱۷۴۰ـ۱۸۱۴)(Sade, Marquis de)

ساد، مارْکی دو

داستان‌نویس فرانسوی. زندگی پرآشوب و نوشته‌های بی‌پرده‌اش او را به نماد هیجانات سرکش شهوانی و قبیح‌نگاری ادبی تبدیل کرد. فرزند یک دیپلمات بود و به‌عنوان افسر سواره‌نظام در جنگ ۷ساله شرکت کرد و در بازگشت به پاریس در ۱۷۶۷ به‌جای پدرش فرماندۀ نظامی بِرِس[۱]، بوژی[۲] و والرومی[۳] شد. سال بعد رسوایی‌هایش سبب شد چند ماه در قصر سومور[۴] زندانی شود. در ۱۷۷۲ بار دیگر به اتهام مسموم‌سازی تحت تعقیب قرار گرفت و به ژنوا گریخت و از آن پس تا پایان عمر به واسطۀ جرائم گوناگون فراری بود و بارها به زندان افتاد و سرانجام در دارالمجانین شارانتون[۵] درگذشت. در دورۀ پرآشوب ترمیدور بود که توانست بعضی از آثار خود را که در زندان نوشته بود، ازجمله ژوستین[۶] یا بدبختی‌های فضیلت[۷] (۱۷۹۱) و فیلسوفان اتاق خواب[۸] (۱۷۹۵) چاپ کند. بسیاری از آثار دیگر او، ازجمله صدوبیست روز سودوم[۹] (۱۹۳۱ـ1935)، در قرن بیستم چاپ شدند. چاپ آثار فراوان او به‌علت خصلت غیر‌اخلاقی آن‌ها سال‌ها ممنوع بود. اما سنت‌ بوو[۱۰]، ساد و بایرون[۱۱] را بزرگ‌ترین الهام‌دهندگان انسان مدرن می‌داند. نقد ادبی جدید نیز در آثار ساد، طغیان انسانی آزاد علیه جامعه و خدا را یافته و آن‌ها را جلوه‌ای در تحلیل روان‌شناختی دانسته است. متفکرانی نظیر فوکو[۱۲] و دلوز[۱۳] و دیگر کسانی که به مطالعۀ میل جنسی و رابطۀ آن با قدرت سیاسی پرداخته‌اند، به آثار ساد توجهی ویژه نشان داده‌اند. اصطلاح سادیسم از نام وی برگرفته شده است.


  1. Bresse
  2. Bugey
  3. Valromey
  4. Saumur
  5. Charenton
  6. Justine
  7. The Adversities of Virtue
  8. Bedroom Philosophers
  9. One Hundred and Twenty Days of Sodom
  10. Sainte Beuve
  11. Byron
  12. Foucault
  13. Deleuze