سادات دهلی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سادات دهلی (حک: ۸۱۷ـ ۸۵۵ق)

خاندانی حکومتگر در دهلی‌. مؤسس‌ این‌ خاندان‌ خضر خان‌، حاکم‌ ملتان‌ بود. او پس‌ از خرابی‌ شمال‌ هند به‌‌دست‌ امیرتیمور و درگیری‌های‌ امرای‌ تغلقی‌، حکومت‌ را به‌دست‌ گرفت‌. دورۀ‌ حکومت‌ هفت‌ ساله‌اش‌ را به‌ سرکوبی‌ مدعیان‌ و شورشیان‌ پرداخت‌. پس‌ از فوت‌ او (۸۲۴ق)، پسرش‌ مبارک‌خان‌ که‌ خود را معزالدین‌ مبارک‌ شاه‌ می‌خواند، جلوس‌ کرد. قلمرو او به‌ منطقۀ‌ دهلی‌ محدود می‌شد. در دورۀ‌ حکومتش‌، سلاطین‌ جونپور از شرق، خلجیان‌ در مالوه‌ و سلطان‌ علی‌ در کشمیر به‌ دهلی‌ چشم‌ دوخته‌ و هر یک‌ از آن‌ها مدعی‌ امارت‌ آن‌جا بودند. در آن‌ اوضاع‌ مبارک‌ شاه‌ به‌دست‌ وزیرش‌ سرورالملک‌ کشته‌ شد (۸۲۷ق). جانشین‌ وی‌ سلطان‌ محمد شاه‌ پس‌ از کشتن‌ سرورالملک‌، ادارۀ‌ امور مملکت‌ را به‌ امرایش‌ سپرد و خود مشغول‌ خوشگذرانی‌ شد. بهلول‌ لودی‌ که‌ سلطان‌، او را برای‌ کمک‌ و مساعدت‌ برضد مدعیان‌ دیگر دعوت‌ کرده‌ بود، امور کشور را به‌دست‌ گرفت‌ و بعد از مرگ‌ سلطان‌، جانشین‌ وی‌ سلطان‌ علاءالدین‌ عالم‌ را تحت‌ نظارت‌ و حفاظت‌ خود گرفت و دیری‌ نپایید که‌ خود را سلطان‌ دهلی‌ اعلام‌ کرد و به‌ حکومت‌ سلاطین‌ سید خاتمه‌ داد.