سارو ـ ویوا، کن (۱۹۳۱ـ ۱۹۹۵)
سارو ـ ویوا، کِن (۱۹4۱ـ ۱۹۹۵)(Saro-Wiwa, Ken)
نویسندۀ نیجریهایِ هوادار محیط زیست و رهبر سیاسی اُگونی[۱]، اقلیت قومیِ ساکن منطقۀ دلتای نفتخیز نیجریه. در ۱۹۹۱ جنبش نجات مردم اُگونی (موسوپ)[۲] را پایهگذاری کرد و مبارزۀ بینالمللیِ بیامانی را علیه خسارت محیطیِ ناشی از بهرهبرداریِ نفت آغاز کرد. همراه هشت تن دیگر به جرم قتل چهار نفر از فعالان اُگونی در مه ۱۹۹۴ بازداشت و در نوامبر ۱۹۹۵ بهدست فرماندهی نظامی اعدام شد. درپی این اعدامها، عضویت نیجریه در کشورهای مشترکالمنافع بهحال تعلیق درآمد و سازمان ملل متحد[۳] با رأی مجمع عمومی خود این کشور را محکوم کرد. ساروـویوا پس از تحصیل زبان انگلیسی در دانشگاه ایبادان[۴]، در دانشگاههای اِنسوکا[۵] و لاگوس[۶] بهتدریس پرداخت. در ۱۹۶۸ در خلال جنگ داخلی، مدیر بندرگاه نفتی بانی[۷]، سپس نمایندۀ استان تازه تأسیس ریورز[۸] شد. در ۱۹۷۳ کارش را رها کرد و به نوشتن رو آورد. از آثار اوست: روی جلگهای تاریک[۹] (۱۹۸۷)، کتابی دربارۀ جنگ داخلی بیافرا، که آن را از دیدگاه اقلیتی قومی روایت کرده است؛ و متن کمدی عامهپسند برای مجموعههای تلویزیونی. در ۱۹۹۴ در قبال کارهایی که برای اُگونی کرده بود، برندۀ جایزۀ بینالمللی رایت لایولیهود[۱۰] شد.