سبب (موسیقی)

سَبَب (موسیقی)

از اصطلاحات قدیم موسیقی ایران برای تعیین وزن یا ریتم. از عبدالقادر مراغی نقل است که: «ریتم را نیز ارکانی است که دورهای ضربی از آن‌ها ساخته می‌شوند و آن ارکان سه گونه است: سَبب، وَتَد، و فاصله؛ و خود سَبب دو گونه است: یکی سَبَب ثقیل مانند «تَنَ» که از دو حرف متحرک درست شده، مانند «هَمِه»، «غَمِ»، «سَرِ»، «مَنِه» که در حقیقت از دو هجای کوتاه درست شده است.» ارزش زمانی آن‌ها با نشانه‌های نت‌نویسی امروز این گونه است: ♫. دوم سبب خفیف مانند «تَنْ» که از یک متحرک و یک ساکن درست شده است، مانند «دَرْ»، «هَرْ»، «مَنْ» و ارزش زمانی آن در موسیقی امروز با این نشانه برابر است: ♪. مثلاً دلِ مَنْ از دو گونه سَبَب درست شده است، «دِلِ» سبب ثقیل و برابر ♫ و مَنْ سبب خفیف و برابر ♪.