سبتای صوی (۱۶۲۶ـ۱۶۷۶)

سَبَّتای صِوِی (۱۶۲۶ـ۱۶۷۶)(Sabbatai Zevi)

مسیحای کاذب یهود، بانی بزرگ‌ترین و مهم‌ترین نهضت مسیحایی تاریخ یهود. در ازمیر به‌دنیا آمد، قَبّاله و تلمود آموخت، و رتبۀ حَکَم گرفت، که مقامی در میان ربّی‌های صفاردی (مهاجران از شرق) به‌معنی حکیم بود. در ۱۶۴۸ نشانه‌هایی از مرضی که امروزه روان‌پریشی شیوایی ـ افسردگی نامیده می‌شود به‌صورت رفتارهای غیرعادی و نقض احکام شرعی از خود به نمایش گذاشت. در این جنون ادواری ادعا کرد که مسیح موعود است. در حدود سال‌های ۱۶۵۱ـ۱۶۵۴ از ازمیر اخراج شد و سال‌ها در یونان، تراس (تراکیه)، فلسطین، و مصر سرگردان بود. در ۱۶۶۵ برای مداوای روح عاصی خود به سراغ ناتان محبوب در غزه رفت و او نه مداوا که بیشتر مجابش کرد همان مسیح موعود است. سپس، رسماً از خفا بیرون آمد و در اندک زمانی هواداران پرشوری در فلسطین و خارج یافت. در ۱۶۶۶ به‌دست مقامات عثمانی زندانی شد و از ترس جانش اسلام آورد. در اولتسینی (در مونته‌نگرو) درگذشت. ناتان و دیگران وقایع زندگی او را تعبیر قبالایی کردند و نهضت او تا قرن ۱۹ دوام آورد.

 

---