سبکا

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سَبْکا (sabkha)

منطقۀ تخت خطوط ساحلی در نواحی خشک، بالاتر از نشانِ مد[۱]، و شاملِ رسوباتی با مقدار فراوان رسوب ناشی از تبخیر[۲]. این رسوبات به شکل گرهک (توده گرد)[۳] و نهشته‌[۴]های بلورین[۵] هالیت[۶] (سنگ نمک)، انیدریت[۷] و ژیپس[۸] (سنگ گچ) ، و همچنین، دانه‌های گوناگون کانی[۹] دیده می‌شوند. بعضی از رسوبات تبخیری، بر اثر تبخیر سریع آب دریا، از طریق پهنه‌های کشندی[۱۰] مکیده می‌شود، اما مقداری از آن‌ها نیز ناشی از آب‌های جاری قاره‌ای سرشار از رسوب‌اند که از ارتفاعات مجاور سرازیر می‌شوند. سبکا از عوارض متداول در سواحل خلیج فارس است. با بررسی پیشینۀ رسوبات در حوضۀ نفت‌خیز پِرمیَن[۱۱] در تگزاس، جایی که دریای قدیم به طرف خشکی پیشروی و عقب‌نشینی کرده است، محیط تشکیل سبکا را شناسایی می‌کنند.

 


  1. high-water mark
  2. evaporite
  3. nodule
  4. deposit
  5. crystalline
  6. halite
  7. anhydrite
  8. gypsum
  9. mineral
  10. tidal flat
  11. Permian