سعید فیومی
سعید فَیّومی (فیّوم مصر ۲۶۹ـ سورا عراق ۳۳۱ق)
(یا: سعدیا بن یوسف الفیومی) فیلسوف یهودی، مترجم و مؤلف نخستین قاموس عبری به عربی. مدتی در بین‌النهرین سیاحت کرد و به مناظره با فضلای آن‌جا در مباحث گوناگون پرداخت. مدتی نیز ریاست حوزۀ علمیه یهود در شهر سورا را به‌عهده داشت. خود را رهبر معنوی جامعۀ یهودی نسل خویش می‌دانست و توانست ادبیات قوم یهود را به‌نحوی احیا کند و چهرۀ آن را به‌گونه‌ای تغییر دهد که در شکل جدیدش چندین نسل استمرار یابد و ادبیات ربانی را دگرگون کند. مهم‌ترین اثر فلسفی او الامانات و الاعتقادات نام دارد که به زبان عربی است. همچنین اولین دستور زبان عبری را تألیف و بیشتر عهد عتیق را به عربی ترجمه کرد.