نفیسی، سعید (تهران ۱۲۷۴ـ همان جا ۱۳۴۵ش)

سعید نفیسی;
زادروز	تهران ۱۲۷۴ش;
درگذشت	همان جا ۱۳۴۵ش
ملیت	ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل	تحصیل زبان و ادبیات فرانسه در پاریس
شغل و تخصص اصلی	ادب پژوه، مورخ
شغل و تخصص های دیگر	داستان نویس، مترجم و روزنامه نگار
آثار	احوال و اشعار رودکی (۳ جلد، ۱۳۰۹ـ۱۳۱۰ش)؛ بابک خرم دین (۱۳۳۳ش)
گروه مقاله	ادبیات فارسی، تاریخ ایران، زبان شناسی و ترجمه، فرهنگ نامه و مرجع نویسی
خویشاوندان سرشناس	علی اکبرخان ناظم الاطبا (پدر)
جوایز و افتخارات	برنده نشان لژیون دونور برای فرهنگ فرانسه ـ فارسی (۲ جلد)

نَفیسی، سعید (تهران ۱۲۷۴ـ همان‌جا ۱۳۴۵ش)

ادب‌پژوه، مورّخ، داستان‌نویس، مترجم، روزنامه‌نگار ایرانی. فرزند علی‌اکبرخان ناظم‌الاطبا بود. تا سال سوم دبیرستان را در تهران گذراند و در پاییز ۱۲۸۸ش به سوئیس رفت و در شهر نوشاتل دورۀ دوم متوسطه را آغاز کرد. یک سال بعد به پاریس رفت و به تحصیل زبان و ادبیات فرانسه پرداخت. در ۱۲۹۷ش به ایران بازگشت و به تدریس در دبیرستان‌ها مشغول شد و ضمناً به عضویت انجمن دانشکده درآمد. در مجلۀ دانشکده، تهیۀ مقالات و تصحیح و طبع آنها را به او سپردند. چندی بعد، در انجمن ادبی ایران نیز عضویت یافت و بعد مدیریت مجلۀ فلاحت و تجارت، ریاست ادارۀ فلاحت، ریاست ادارۀ کارگزینی، و ریاست مدرسۀ عالی تجارت را در وزارت فواید عامه به‌عهده گرفت و از آن پس صرفاً به تدریس در مدرسه‌ها پرداخت. بعد از تأسیس دانشگاه تهران، به استادی دانشگاه تهران برگزیده شد. سعید نفیسی از نویسندگان پرکار بود و آثار متنوع بسیاری از خود به‌‌جای گذارد، که در همۀ آن‌ها روانی و شیوایی نثر و قدرت قلم او نمایان است. تألیفات او به ۲۵۰ کتاب و رساله می‌رسد و مقالات فراوانی دارد. از آثار مهم او فرهنگ فرانسه ـ فارسی (۲ جلد) است که برندۀ نشان لژیون دونور شد. عضو فرهنگستان ایران و فرانسه بود. از ترجمه‌های اوست: ایلیاد و ادیسه، اثر هومر (۱۳۳۴ و ۱۳۳۷ش)؛ آرزوهای بر باد رفته، اثر بالزاک (۱۳۳۷ش). از تصحیحات اوست: کلیات عراقی (۱۳۳۸)؛ دیوان قصاید و غزلیات نظامی (۱۳۳۸ش)؛ تاریخ مسعودی (۱۳۱۹ـ۱۳۳۲ش)؛ دیوان انوری (۱۳۳۷ش). از داستان‌های اوست: فرنگیس (۱۳۱۰ش)؛ نیمه‌راه بهشت؛ ستارگان سیاه (۱۳۱۶ش). از تألیفات و تحقیقات اوست: احوال و اشعار رودکی، ۳ جلد (۱۳۰۹ـ۱۳۱۰ش)؛ بابک خرم‌دین (۱۳۳۳ش)؛ مسیحیت در ایران تا صدر اسلام (۱۳۴۳ش)؛ سرچشمۀ تصوف در ایران (۱۳۴۵ش)؛ تاریخ نظم و نثر در ایران (۱۳۴۲ش)؛ تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دورۀ معاصر (۱۳۳۵ش)؛ تاریخ تمدن ایران ساسانی (۱۳۳۱ـ۱۳۴۴ش)؛ تاریخ بیمارستان‌های ایران (۱۳۲۹ش)؛ شاهکارهای نثر فارسی معاصر (۱۳۳۰ـ۱۳۳۲ش)؛ در پیرامون تاریخ بیهقی (۱۳۴۲ش).