سفرنامه ناصرخسرو

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سفرنامۀ ناصرخسرو
(یا: سیاحت‌نامۀ ناصرخسرو) نوشتۀ ناصرخسرو قبادیانی، کتابی به فارسی دربردارندۀ یادداشت‌های روزانۀ سفر هفت‌سالۀ مؤلف از ۴۳۷ تا ۴۴۴ق، به ایران، آسیای صغیر، شامات، عربستان، و مصر. ناصرخسرو، درپی رؤیایی، آهنگ سفر حج کرد و در مسافرتی طولانی همۀ دیده‌های خود از اوضاع، احوال شهرها و دستاوردهای سفرش را در این کتاب آورده است و در این کتاب، با رعایت بی‌طرفی و امانت‌داری برپایۀ اطلاعات دقیق جغرافیایی و تاریخی، به بیان آداب و رسوم مردم ممالک و نواحی گوناگون، توصیف بناهای تاریخی و شیوۀ زندگی مردم و مسائل اجتماعی و دینی، تجارت، اقتصاد و میزان محصولات نواحی، به‌گونه‌ای موجز و دل‌نشین، پرداخته است. نثر آن ساده و روان است و از الگوهای کهن و ارزشمند ساده‌نویسی و ایجاز در نثر فارسی به‌شمار می‌رود. بنابه برخی قراین کتابِ موجود گزیده‌ای از متن اصلی است که برجای نمانده است. این اثر بار اول با ترجمۀ فرانسوی آن به کوشش شارل شفر (پاریس، ۱۲۹۸ق) و سپس به تصحیح محمد دبیرسیاقی به‌چاپ رسید (۱۳۳۵ش). به زبان‌های مختلفی چون فرانسوی، روسی، عربی، اردو، ترکی، انگلیسی، و آلمانی نیز ترجمه و چاپ شده است.