سفیدگری

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سفیدگری

از مشاغل سنّتی، عملِ جِرم‌زدایی از ظروفِ مسیِ قرمزشده و سپس افزودنِ لایه‌ای قلع به سطوح ظروف. در سفیدگری ابتدا، شاگرد سفیدگر یک‌دو مُشت ماسه در ظرف می‌کرد و با پا به داخل ظرف می‌رفت و درحالی‌که دست‌ها را به ستون یا دیواری می‌گرفت، به‌رقص، پا بر ماسه و سطحِ ظرف می‌مالید و این کار را چندان ادامه می‌داد که زنگ و کثافات کاملاً از ظرف زدوده شود. در مرحلۀ بعد، استادِ سفیدگر ظرفِ ساییده‌شده را بر آتش کوره می‌نهاد و پس از داغ‌شدن، بر آن مقداری قلع می‌ریخت و آن را با پنبۀ آمیخته به نِشادُر/نوشادُر بر سطح ظرف می‌مالید. ابزار کار سفیدگری عبارت بود از کوره‌ای زمینی، دمی‌ (اسبابی از جنس چرم لایه‌لایه که با آن بر آتش می‌دمیدند)، انبر کوچک و بزرگ، سندانی عمودی‌شکل، چکش‌هایی برای گرفتنِ ناهمواری‌های ظروف، قلع، سرب، نِشادر، هاویه و اسباب لحیم. سفیدگران به دو شیوۀ دوره‌گردی و یک‌جانشینی (در مغازه یا دکّان) کار می‌کردند.