سقز، شهرستان

سقز، شهرستان
استان	کردستان
بخش	مرکزی، زیویه و حسن سالاران
جمعیت	۲۰۸,۴۲۵ نفر(۱۳۸۵ش)
موقعیت	جنوب استان آذربایجان غربی (شهرستان‌های بوکان و شاهین‌دژ)، جنوب غربی شهرستان تکاب (استان آذربایجان غربی). غرب شهرستان دیواندره، شمال شهرستان مریوان و کشور عراق (درّۀ شیلر)، و شرق شهرستان بانه و بوکان
شهر ها و آبادی ها	سقز، حسن سالاران، صاحب، تموغه، میرده، گلولان، سرا، قهر‌آباد پایین، سنته، و خورخوره

سَقِّز، شهرستان

واقع در شمال استان کردستان، مشتمل بر بخش مرکزی و بخش‌های زیویه و حسن سالاران، با مرکزیت اداری شهر سَقِّز. از شمال به استان آذربایجان غربی (شهرستان‌های بوکان و شاهین‌دژ)، از شمال شرقی به شهرستان تکاب (استان آذربایجان غربی). از شرق به شهرستان دیواندره، از جنوب به شهرستان مریوان و کشور عراق (درّۀ شیلر)، و از غرب به شهرستان بانه و بوکان محدود است. سرزمینی کوهستانی و جنگلی است و رودخانه‌های زرینه‌رود و چم‌گوره‌ قلعه، و چم‌سَقِّز آن را مشروب می‌‌کنند. کوه وازنه (۲,۶۹۷متر) بلندترین کوه این شهرستان و کوه برانان (۲,۶۴۰متر) از دیگر کوه‌های بلند آن است. اقلیم این شهرستان معتدل تا معتدل مایل به سرد، از نظر بارندگی جزو نواحی نیمه‌خشک تا نیمه‌مرطوب، و جمعیت آن ۲۰۸,۴۲۵ نفر است (۱۳۸۵). مهم‌ترین آبادی‌های آن عبارت‌اند از سقز، حسن سالاران، صاحب، تموغه، میرده، گلولان، سرا، قهر‌آباد پایین، سنته، و خورخوره. راه بوکان به بانه و دیواندره و راه بوکان به مریوان، و نیز راه‌های روستایی نسبتاً فراوان آن شبکۀ ‌راه‌های ارتباطی شهرستان مزبور را تشکیل می‌دهند. ناحیۀ سقز از لحاظ باستان‌شناسی از مکان‌های مهم ایران است. آثار تاریخی زیویه و سنته از سرگذشت بسیار دور این سرزمین حکایت دارند.