سلماس، شهرستان

سلماس، شهرستان
استان	آذربایجان غربی
بخش	مرکزی و کوهسار
جمعیت	۱۸۳,۳۸۱ نفر (۱۳۸۵ش)
موقعیت	جنوب شهرستان خوی، غرب استان آذربایجان شرقی (بخش کوچکی از شهرستان شبستر) و دریاچۀ ارومیه و شهرستان ارومیه، شمال شهرستان ارومیه، و شرق کشور ترکیه
نوع اقلیم	در کوهستان‌های غربی سرد - در دشت شرقی معتدل
برخی بناها	بناهای خلدی واقع بر تپۀ زنجیرقلعه- نقوش و حجاری‌های عهد ساسانی - برج آجری منسوب به میری خاتون
شهر ها و آبادی ها	سلماس، کتبان، تازه‌شهر، ملحم، چهریق، کوزه‌رش، تمر، قره‌قشلاق، سیلاب، و دلزی

سَلماس، شهرستان

واقع در استان آذربایجان غربی، مشتمل بر بخش مرکزی و بخش کوهسار، با مرکزیت اداری شهر سَلماس. از شمال به شهرستان خوی، از شرق به استان آذربایجان شرقی (بخش کوچکی از شهرستان شبستر) و دریاچۀ ارومیه و شهرستان ارومیه، از جنوب به شهرستان ارومیه، و از غرب به کشور ترکیه محدود است. نواحی غربی و جنوبی شهرستان سَلماس را کوه‌های بلندی فراگرفته است که روبه غرب بر ارتفاع آن‌ها افزوده می‌شود و از حدود شهر سلماس به‌طرف شرق را دشت‌ همواری تشکیل داده که تا ساحل دریاچۀ ارومیه ممتد است. علاوه‌‌بر کوه‌های مرزی، که ارتفاعشان گاه به بالاتر از ۳‌‌هزار متر می‌رسد، کوه پرلوک، واقع در ۲۳‌کیلومتری شمال غربی شهر سلماس، با ارتفاع ۲,۹۷۳ متر، بلندترین کوه شهرستان سلماس است. رودخانه‌های درّه لی‌سو و زولاچای، همراه با ریزابه‌های متعدد خود، این شهرستان را مشروب می‌کنند. اقلیم آن در کوهستان‌های غربی سرد و در دشت شرقی معتدل، از نظر بارندگی جزو نواحی نیمه‌خشک، و جمعیت آن ۱۸۳,۳۸۱ نفر است (۱۳۸۵). مهم‌ترین آبادی‌های آن عبارت‌اند از سلماس، کتبان، تازه‌شهر، ملحم، چهریق، کوزه‌رش، تمر، قره‌قشلاق، سیلاب، و دلزی. راه ارومیه به خوی، راه شبستر به ارومیه و خوی، و خطوط فرعی دیگر شبکۀ‌ راه‌های ارتباطی این شهرستان را تشکیل می‌دهند و خط آهن تبریز به قطور و ترکیه از حاشیۀ شمالی آن می‌گذرد. آثار تاریخی چندی در شهرستان سلماس دیده می‌شود که از آن جمله‌اند: بناهای خلدی واقع بر تپۀ زنجیرقلعه، نقوش و حجاری‌های عهد ساسانی، و برج آجری منسوب به میری خاتون، دختر ارغون‌آغا.