سلیمان مولای ابوالربیع
سلیمان مولایِ ابُوالرَّبیع (۱۱۸۰ـ۱۲۳۸ق)
پادشاه (۱۲۰۶ـ۱۲۳۸ق) مراکش، از سلسلۀ شریفان فلالی، فرزند محمد بن عبدالله. بعد از مرگ برادرش یزید او را به پادشاهی مغرب برگزیدند، اما مردم رباط از بیعت با وی امتناع ورزیدند. با سپاه برادرش، مسلمه، که در رباط اقامت داشت، جنگید و در ۱۲۰۷ق فتنۀ آنان را خواباند. سال بعد قیام محمد بن عبدالسلام خمسی، معروف به زیطان، را سرکوب کرد و در ۱۲۱۰ق مجدداً به مراکش لشکر کشید و برای دومین بار آن‌جا را از مخالفان سلطنتش پاک کرد. در طول ۳۰ سال سلطنت، در مناطق گوناگون به نبرد پرداخت و فتنه‌های قبایل صحرا و بربر را خاموش کرد؛ برای وحدت اسلامی نیز تلاش بسیار کرد. برای مقابله با طمع‌ورزی استعمارگران اروپایی، با وجود اختلافات فیمابین، با عثمانی‌ها توافق‌نامه‌ای امضا کرد و حتی با یاران محمد بن عبدالوهاب در حجاز به بحث و گفتگو نشست. با وجود این، به‌‌علت بی‌اطلاعی از سیاست و روابط جهانی، مرتکب چند اشتباه فاحش در عرصۀ بین‌المللی گردید؛ ازجمله واگذاری دو شهر سبته و ملیله به اسپانیایی‌ها، نپذیرفتن شرط ناپلئون بناپارت برای بازپس‌گیری آن‌ها، منحل‌کردن نیروی دریایی قدرتمند مراکش و نیز کناره‌گیری از اروپا. سلیمان آثار و تأسیسات عام‌المنفعۀ بسیاری از خود به‌جا گذاشت. وی در اجرای امور همواره از دانشمندان و فقها یاری می‌طلبید و با آنان مشورت می‌کرد. همچنین، علاوه‌‌بر تدریس مسائل فقهی، چند کتاب نیز به رشتۀ تحریر درآورد. مورخ مشهور مغربی، ابوالقاسم زیانی، دبیر او بود. سرانجام، درپی اختلافات و کشمکش‌ها سلطنت را به برادرزاده‌اش عبدالرحمن بن هاشم سپرد و خود پس از مدتی تحمل بیماری درگذشت.