سنگال
| سنگال | |
|---|---|
| نام فارسی | سِنِگال |
| نام لاتین | Senegal |
| نظام سیاسی | جمهوری چند حزبی با یک نهاد قانون‌گذاری |
| جمعیت | ۱۲,۴۳۴,۰۰۰ نفر |
| موقعیت | افریقای غربی |
| پایتخت | داکار |
| تراکم نسبی (نفر در کیلومتر مربع) | ۶۳ |
| رشد سالانه (درصد) | ۲.۷ |
| شهرهای اصلی | داکار، سن لوئی، تیئس، زیگنشور، کائولاک، دیوربل |
| زبان | فرانسوی |
| دین | اسلام |
| مساحت (کیلومتر مربع) | ۱۹۶,۷۲۰ |
سِنِگال (Senegal)
موقعیت. جمهوری سنگال در افریقای غربی و در ساحل اقیانوس اطلس جا دارد. کشورهای موریتانی از شمال و شمال شرقی، مالی از شرق، گینه و گینۀ بیسائو از جنوب، و اقیانوس اطلس از غرب آن را در میان گرفته‌اند و کشور گامبیا به‌سان زائده‌ای از غرب به درون آن پیش رفته است. مساحت سنگال ۱۹۶,۷۲۰ کیلومتر مربع و پایتخت آن شهر داکار[۱] است.
سیمای طبیعی. کشور سنگال پهن‌دشت نسبتاً همواری است که نواحی مرکزی آن از ارتفاع اندکی برخوردار است و بخشی از ارتفاعات فوتا جالون[۲]، که بلندی آن‌ها به ۴۵۰ متر می‌رسد و در جنوب شرقی و در حاشیۀ مرزهای مالی و گینه جا دارد، مرتفع‌ترین نواحی این کشور را تشکیل می‌دهند. رودخانۀ سنگال، با درازای ۱,۶۳۳ کیلومتر، این سرزمین را از کشور مالی جدا می‌کند و رودخانۀ گامبیا که از بلندی‌های فوتاجالون سرچشمه می‌گیرد و از نواحی جنوب شرقی کشور می‌گذرد، در جنوب غربی شهر تامبا کوندا[۳] به کشور گامبیا وارد می‌شود. علاوه‌بر رودهای مزبور، رودخانۀ سالوم[۴] در نواحی مرکزی و رود کازامانس[۵] در جنوب و نیز رودخانۀ مرزی فالِمِه[۶] در مرز کشور مالی، از دیگر رودهای مهم این کشورند. رودخانه‌های سنگال اگرچه دستخوش تغییرات فصلی‌اند، بخش سفلای آن‌ها کلاً قابل کشتی‌رانی است و نقش مهمی در کشاورزی و اقتصاد این سرزمین دارند. کشور سنگال به ده ناحیه (استان) تقسیم می‌شود و شهرهای مهم آن عبارت‌اند از داکار (پایتخت)، سن لوئی[۷]، تیئس[۸]، زیگنشور[۹]، کائولاک[۱۰]، و دیوربل[۱۱]. زمین‌های شمالی سنگال نیمه‌بیابانی و اراضی مرکزی و جنوبی آن مدارگانی مرطوب است و از علفزارهای ساوانایی و جنگل‌های بارانی انبوه و درختان نخل، ماهون، و ساج تشکیل شده است. فصل بارندگی نواحی شمالی از تیر تا مهر به درازا می‌کشد و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۳۸۰ میلی‌متر است. فصل بارندگی نواحی جنوبی نیز از خرداد تا مهر به‌‌طول می‌انجامد و میانگین بارندگی سالانۀ آن به ۱,۴۰۰ میلی‌متر می‌رسد. میانگین دمای شهر داکار در دی‌ماه ۲۲.۲ درجۀ سانتی‌گراد، در تیرماه ۲۷.۸ درجۀ سانتی‌گراد، و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۵۴۱ میلی‌متر است. حیات وحش سنگال بسیار متنوع و گوناگون است و پستان‌داران بزرگی مانند فیل، شیر، ببر چیتا، و بزکوهی بیشتر در نواحی کم جمعیت شرقی به‌سر می‌برند و اسب آبی و تمساح در رودخانه‌های آن فراوان‌اند و مار کبرا و بوآ و اژدر مار ازجمله خزندگان بزرگ این سرزمین به‌شمار می‌آیند. نواحی متعددی چون پارک‌های ملی فِرلو[۱۲] و نیوکولوکوبا[۱۳] نیز برای حفاظت از طبیعت و حیات وحش تأسیس شده‌اند.
اقتصاد. بادام زمینی نقش بسیار مهمی در اقتصاد سنگال دارد و در کنار آن انواع فرآورده‌های کشاورزی دیگر نیز کشت می‌شود که از آن جمله‌اند: ارزن، حبوبات، برنج، نیشکر، ذرّت خوشه‌ای، موز، و نارگیل. این کشور در زمینۀ صنعت، به‌ویژه تهیۀ روغن بادام زمینی، پیشرفت بسیار داشته است و از نظر منابع زیرزمینی نسبتاً غنی است. کلسیم فسفات، آلومینیم فسفات و طلا، ذخایر نفت و آهن از مهم‌ترین کانی‌های آن به‌شمار می‌آیند. ۲.۲۳میلیون هکتار از اراضی سنگال قابل کشت است و نیشکر، بادام زمینی، ارزن، صیفی‌جات، ذرت خوشه‌ای، سیب‌زمینی هندی، پنبه، و کاساوا بخشی از تولیدات کشاورزی این سرزمین را تشکیل می‌دهند. فرآوری مواد کشاورزی، ماهی، فسفات، پالایش نفت، و تولید مصالح ساختمانی نیز بخشی از فعالیت‌های صنعتی آن محسوب می‌شوند. مساحت پوشش جنگلی سنگال ۷.۶۳میلیون هکتار و تولید چوب و الوار آن ۵.۰۴میلیون متر مکعب است.
حکومت و سیاست. نوع حکومت کشور سنگال جمهوری چند حزبی با یک نهاد قانون‌گذاری با نام مجلس ملّی است. رئیس‌جمهور این کشور با آرای عمومی و برای حداکثر دو دورۀ پنج‌ساله انتخاب می‌شود. ۱۴۰ نمایندۀ مجلس ملی نیز برای پنج سال و با رأی مردم برگزیده می‌شوند و رهبر حزب اکثریت نخست‌وزیری و تشکیل هیئت دولت را عهده‌دار است.
مردم و تاریخ. سنگال در حدود ۱۲,۴۳۴,۰۰۰ نفر جمعیت دارد (۲۰۱۰) و تراکم نسبی آن به ۶۳ نفر در کیلومتر مربع می‌رسد. رشد سالانۀ جمعیت این کشور ۲.۷ درصد است و افریقایی‌تبارها ۹۷.۵ درصد از جمعیت آن را تشکیل می‌دهند. ۹۲ درصد از جمعیت این کشور مسلمان‌اند و در حدود ۵۰ درصد از مردم در شهر‌ها به‌سر می‌برند. زبان رسمی آنان فرانسه است. سنگال از روزگار دور مسکن اقوام گوناگون افریقایی چون ولوف[۱۴]ها، فولانی[۱۵]ها، سِرِر[۱۶] و توکولور[۱۷]ها بوده که از قدیم به آیین اسلام گرویده بودند. در اواسط قرن ۱۵ پرتغالی‌ها به این سرزمین وارد شدند و در دهانۀ رود سنگال قدم به خشکی نهادند. در قرن‌های بعد فرانسویان بر کرانه‌های سنگال استیلا یافتند و سراسر آن را، به‌استثنای گامبیا که در تصرف انگلیسی‌ها بود، به مالکیت خود درآوردند؛ در ۱۶۵۹ بندر سن‌لوئی را تأسیس کردند و با تصرف جزیرۀ گوری[۱۸] آن را به پایگاه مهم خریدوفروش برده مبدل ساختند. در طول قرن‌های ۱۷ و ۱۸ تا اوایل قرن ۱۹ دو قدرت استعماری بزرگ آن زمان، انگلستان و فرانسه، در این سرزمین به‌ویژه در سواحل آن به رقابت و زد‌وخورد پرداختند و سرانجام در ۱۸۱۴ مالکیت فرانسه بر سنگال به‌رسمیت شناخته شد. پس از جنگ جهانی دوم (۱۹۴۶) سنگال به یکی از سرزمین‌های فرادریا[۱۹]یی فرانسه بدل شد و به خودگردانی داخلی نایل آمد. در ۱۹۵۹ به فدراسیون مالی پیوست و در ۴ آوریل ۱۹۶۰ به رهبری سِدار سِنِگور به استقلال کامل دست یافت و نظام جمهوری را برای خود برگزید و سدار سنگور با عنوان نخستین رئیس‌جمهور کشور زمام امور را دردست گرفت.