سنگ زنی و صیقل کاری

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سنگ‌زنی و صیقل‌کاری (grinding and polishing)
دو فرآیند سایشی برای شکل‌دادن و صیقل‌زدن مواد سخت، مانند فلزات، شیشه، و سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی. در صیقل‌کاری، از مواد سایندۀ بسیار ریز، مانند سنبادۀ زرگری، خاک دیاتومه، پودر پرداخت، و خاک سنباده استفاده می‌کنند تا سطح ماده بسیار صاف و درخشان شود. مواد ساینده را روی سطح پارچه، نمد یا چرخ‌های چرمی می‌نشانند. نوعی چرخ صیقل‌کاری نیز از جنس لاستیک است که دانه‌های ساینده را در حین قالب‌گیری به آن وارد کرده‌اند. سنگ‌زنی عملاً نوعی فرآیند براده‌برداری است که در آن، هر دانه‌ای که با ماده تماس پیدا می‌کند، برادۀ کوچکی از روی آن بر می‌دارد. سنگ‌سنباده را معمولاً با استفاده از ساینده‌های مصنوعی، مانند کاربید سیلیسیم یا اکسید آلومینیم، همراه با مادۀ چسبانندۀ رزینی یا شیشه‌ای می‌سازند. سنگ‌زنی، بسته به اندازۀ دانه‌های سنگ، خشن یا ظریف است. فلز و شیشه را می‌توان چنان سنگ زد که سطح آینه‌ای پیدا کنند و دقتی تا ۰.۰۰۰۰۰۲۵ سانتی‌متر قابل حصول است. در مقیاس تولیدیِ صدها میلیون قطعه در سال، می‌توان سنگ‌زنی را با دقت ۰.۰۰۱ سانتی‌متر صورت داد. ماشین‌های سنگ‌زنی ماشین‌ابزارهایی‌اند که به سنگ‌سنباده‌های دقیق مجهزند و قطعه‌کار را نگه می‌دارند، می‌چرخانند، یا حرکت خطی به آن می‌دهند تا بتوان آن را به‌شکل، اندازه، و صافی سطح مطلوب سنگ زد. ماشین‌های سنگ‌زنی را معمولاً برحسب شکل قطعه‌کاری که سنگ زده می‌شود، شیوۀ نگهداری قطعه‌کار در حین سنگ‌زنی، و ساختمان ماشین دسته‌بندی می‌کنند. چهار نوع اصلی ماشین سنگ‌زنی دقیق عبارت‌اند از ماشین سنگ استوانه‌ای مُرغَک‌دار یا گردسا، ماشین سنگ بی‌مرغک، ماشین سنگ داخل یا توسا، و ماشین سنگ تخت یا کف‌سا.