سهروردی، ابوالنجیب (سهرورد ۴۸۰ ـ ۵۶۳ ق)
سُهْروردی، ابوالنَّجیب (سهرورد ۴۸۰ـ۵۶۳ق)
ابوالنَّجیب سُهْروردی | |
---|---|
زادروز |
سهرورد ۴۸۰ق |
درگذشت | ۵۶۳ق |
محل زندگی | عراق |
ملیت | ایرانی |
شغل و تخصص اصلی | صوفی |
آثار | آدابالمریدین |
گروه مقاله | عرفان |
خویشاوندان سرشناس | شیخ شهابالدین عمر سهروردی (برادرزاده) |
از بزرگان مشایخ صوفیه و عموی شیخ شهابالدین عمر سهروردی. در بغداد، به نظامیه راه یافت و فقه و حدیث را از اسعد میهنی و ابوعلی بن نبهان آموخت. قاضی ابوبکر انصاری فصیحی استرآبادی نیز درشمار استادان این دورۀ اویند. در همین مدرسه، به بالاترین مدارج علمی عصر رسید و سرانجام در ۵۴۵ق با دستور رسمی خلیفه، به استادی نظامیه، که از بالاترین مراتب علمی آن روزگار بود، منصوب شد. دو سالی در این مسند باقی بود. آنگاه به سفر شام و زیارت بیتالمقدس شتافت و پس از بازگشت به تصوّف روآورد، و از نظامیّه به رباطی که خود در کنار دجله ساخت، رخت کشید و به ریاضت پرداخت. سهروردی پس از این دوره، از دست پدرش و پس از آن از دست شیخ وجیهالدین عمر خرقه گرفت. اما گویا بزرگترین شیخ او، احمد غزالی است که در زمان حیات خود، او را به خلافت خویش برگزیده بود. با این همه، تصوّفِ سهروردی، تصوفی شریعت مآبانه است و با نوع تصوّفِ عینالقضاة، که در مکتب غزالی رشد کرده بود، سخت متفاوت مینماید. دورۀ ریاضت او را دوازده سال دانستهاند. شیخ عمار یاسر بدلیسی، شیخ اسماعیل قصری و روزبهان کبیر مصری درشمار مریدان اویند. سلاسل سهروردیه، کبرویه و زاهدیۀ اردبیلیّه، نسب طریقتی خویش را به او میرسانند. آدابالمریدین مهمترین نگاشتۀ اوست که بارها ترجمه شده است.