سوئینبرن، جیمز
سوئینْبِرْن، جِیْمز (۱۸۵۸ـ۱۹۵۸م)(Swinburne, James)

مهندس اسکاتلندی، و پیشگام در مهندسی برق و پلاستیک. در ۱۹۳۴م، به دریافت لقب بارونت نایل شد. در اینورنس[۱] زاده شد و در کارخانۀ لکوموتیوسازی منچستر کارآموزی کرد. از ۱۸۸۱ تا ۱۸۸۵م، برای جوزف سوان[۲]، مخترع انگلیسی، کار میکرد و در احداث کارخانههای تولید لامپ در فرانسه و امریکا با او همکار بود. پس از آن، دستیار روکس کرامپتون[۳]، مهندس انگلیسی، شد و بهویژه در ساخت دینام[۴] با او همکاری کرد. در ۱۸۹۴م، آزمایشگاهی برای خود تأسیس کرد. بعضی از پژوهشهای او در زمینۀ واکنش بین فنول[۵] و فورمالدئید[۶] متمرکز بود، اما هنگامی که در ۱۹۰۷م برای ثبت فرآوردۀ حاصل از این واکنش مراجعه کرد، دریافت که یک روز قبل باکلند[۷]، شیمیدان بلژیکی، همین فرآورده را با نام باکلیت بهثبت رسانده است. با این همه، توانست امتیاز تولید نوعی لاک را به ثبت برساند و شرکت لاک دامارد[۸] را در بیرمنگام تأسیس کرد. باکلند در اوایل دهۀ ۱۹۲۰م سهام او را خرید و شعبۀ بریتانیای شرکت باکلیت لیمیتد[۹] را تأسیس کرد. سوئینبرن نخستین رئیس این شرکت شد. اختراعات دیگر سوئینبرن عبارتاند از واتساعتسنج[۱۰] (کنتور برق)، و ترانسفورماتور خارپشتی[۱۱] برای افزایش ولتاژ متناوب متوسط به ولتاژ بالا، به منظور انتقال برق به نقاط دور. اصطلاحات موتور[۱۲] و استاتور[۱۳] را نخستین بار او بهکار برد.