آرنیوس، سوانته اوگوست (۱۸۵۹ـ۱۹۲۷)
سوانته اوگوست آرنیوس Svante August Arrhenius | |
---|---|
زادروز |
نزدیکی اوپسالا ۱۸۵۹م |
درگذشت | ۱۹۲۷م |
ملیت | سوئدی |
تحصیلات و محل تحصیل | دانشگاه استکهلم |
شغل و تخصص اصلی | دانشمند شیمیفیزیکدان |
گروه مقاله | شیمی |
جوایز و افتخارات | نوبل شیمی (۱۹۰۳م) به سبب پژوهش در زمینه برق کافت (الکترولیز) |
آرِنیوس، سِوانتِه اوگوست (۱۸۵۹ـ۱۹۲۷)(Arrhenius, Svante August)
دانشمند سوئدی و پایهگذار علم شیمیفیزیک[۱]. در ۱۹۰۳م، به سبب پژوهشهایش در زمینۀ برقکافت (الکترولیز)[۲] جایزۀ نوبل شیمی گرفت. در ۱۹۰۵م، گرمشدن سراسریِ زمین را به سبب نشرِ دیاکسید کربن، دیاکسید ناشی از سوختن سوختهای فسیلی، پیشبینی کرد. او معلوم کرد که مادۀ حلشده در الکترولیت به یونهای باردار تفکیک میشود. علت اینکه الکترولیت جریان الکتریسیته را هدایت میکند این است که یونها درون محلول مهاجرت میکنند. آرنیوس در نزدیکی شهر اوپسالا[۳]ی سوئد زاده شد. در آنجا و سپس در استکهلم درس خواند و در زمینۀ کار با محلولها و الکترولیتها خبره شد. هرچند از سراسر اروپا به او سمتهای دانشگاهی پیشنهاد میشد، ترجیح داد در استکهلم بماند و استاد فیزیک شود (از ۱۸۹۱م). در ۱۹۰۵م، به مدیریت انستیتو نوبل[۴] در شاخۀ شیمیفیزیک منصوب شد. از ۱۹۰۵م به بعد، آرنیوس قوانین شیمی نظری را در مسائل فیزیولوژی[۵]، بهویژه مصونیتشناسی[۶]، بهکار برد. همچنین، مقالاتی دربارۀ فیزیک کیهان[۷] نوشت، ازجمله دربارۀ شفق قطبی شمالی، و انتقال مواد زنده (هاگها) در فضا، از یک سیاره به سیاره دیگر.