سیا ارمجانی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
سیا ارمجانی
پل آیرین هیکسون ویتنی در مینیاپولیس

سیا ارمجانی (تهران 1318- نیویورک 1399ش)

(یا: سیاوش ارمجانی) معمار و مجسمه‌ساز ایرانی‌الاصل ساکن امریکا، مشهور در حوزۀ پابلیک آرت یا هنر عمومی.

او در تهران متولد شد. یادگیری طراحی و نقاشی را از نوجوانی و در کلاس‌های خصوصی آغاز کرد. از آن جا که علاقه‌ای به تقلید از شیوه‌های معمولِ هنری نداشت، آموزگارانش از او ناراضی بودند و بارها او را از کلاس ها اخراج کردند. اما تشویق و حمایت های پدرش از نوآوری‌هایش، سبب شد که او دیدگاه نوگرایانه اش را ادامه دهد و دلسرد نشود.

پس از کودتای ۲۸ مرداد و گسترش سرکوب و خفقان، و در شرایطی که سیاوش نیز در آن دوران نوجوانی فعالیت های سیاسی داشت و کنش‌های سیاسی اش به سوی جبهۀ ملی و محمد مصدق بود، پدرش مصمم شد که او را به امریکا بفرستد. به همین علت، سیاوش در ۱۳۳۸ش (۱۹۶۰م) در 21 سالگی مجبور به ترک ایران شد و در کالج مکالستر در سینت‌پال مینه‌سوتا در رشته‌های فلسفه، انسان‌شناسی و ریاضیات ادامه تحصیل داد.

در اواخر دهۀ ۴۰، او پا به حیطۀ مجسمه‌سازی گذاشت و رفته رفته به شهرت قابل توجهی در عرصۀ بین‌ المللی دست یافت. طی فعالیت هنری اش، نزدیک به صد پروژۀ بین‌المللی را در حوزۀ پابلیک آرت تکمیل کرد. از آثار برجسته اوست: طراحی مشعل المپیک تابستانی ۱۹۹۶ آتلانتای امریکا، برج و پل استتن آیلند[۱] در نیویورک، پل آیرین هیکسون ویتنی[۲] (۱۹۸۸) در شهر مینیاپولیس[۳] امریکا.

ساخت مجسمۀ فلوجه به عنوان نماد مخالفت با جنگ نیز یکی از نقاط عطف حرفۀ هنری او بود.

آثار هنری سیا ارمجانی در بسیاری از موزه‌های برجستۀ جهان، به نمایش گذاشته شده است، از جمله موزۀ بریتانیا، موزۀ هنر کارنگی، موزۀ هنر دالاس، موزه و باغ مجسمه سازی هیرش‌هورن.  

آثارش در سراسر ایالات متحده، اروپا و ایران شناخته شده است. تمرکز فعالیت اش بر معماری و هنر چیدمان است و اغلب اوقات، آثارش با الهام از سنت‌های ایران در کنار تاریخ هنر اروپاست.

اخیراً نمایشگاه بزرگی از او در موزۀ هنری متروپولیتن[۴] برگزار شده بود که طی آن، حدود صد اثرش که طی ۶۰ سال گذشته خلق کرده بود، به نمایش گذاشته شد.

او در یکی از آخرین موفقیت های بین‌ المللی اش، جایزۀ ۵۰ هزار دلاری بنیاد مک نایت[۵] را که عمدتاً به هنرمندانی با بیان متفاوت تعلق می ‌گیرد، از آن خود کرد! بنیاد مک نایت معمولاً دست به انتخاب هنرمندانی می ‌زند که در آثار و نگاه شان، گرایش‌ های پیشرو مشاهده می شود.

سیا ارمجانی در ۷ شهریور ۱۳۹۹ در ۸۱ سالگی بر اثر ایست قلبی درگذشت.


  1. Staten Island
  2. Irene Hixon Whitney
  3. Minneapolis
  4. Metropolitan Museum of Art
  5. McKnight Foundation