سیب زمینی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سیب‌زمینی (potato)

سيب‌زميني

گیاهی چندساله، با نام علمی Solanum tuberusom، متعلق به تیرۀ بادمجان (سولاناسه)[۱]، دارای ریشه‌های غده‌ای خوراکی و غنی از نشاسته. این گیاه مصرف فراوانی دارد. حداقل ۲هزار سال قبل از استیلای اسپانیا بر امریکای جنوبی، بومیان آند از سیب‌زمینی استفاده می‌کردند. در اواسط قرن ۱۶، اسپانیایی‌ها سیب‌زمینی را از اکوادور به اروپا آوردند و کاشفی با نام والتر رالی[۲] آن را در انگلستان رواج داد. انگلیسی‌ها سیب‌زمینی را به ایران وارد کردند و از دوران فتحعلی‌شاه قاجار در ایران کشت شده است. در ۱۸۴۵، به‌سبب حملۀ قارچ انگلی در ایرلند قحطی سیب‌زمینی رخ داد و موجب مرگ هزاران نفر بر اثر گرسنگی و در نهایت مهاجرت عظیم آن‌ها به ایالات متحده امریکا شد. در ۱۹۹۵، نوعی سیب‌زمینی ژنتیکی پرورش داده شد که دارای مواد کشنده حشرات بود. محققان ژن تولید توکسین Bt را وارد این نوع سیب‌زمینی کردند. این ماده آفت‌کشی طبیعی است که باکتر‌ی‌های خاک آن را ایجاد می‌کنند. این گیاه هم اکنون Bt را در برگ‌های خود تولید می‌کند. Bt یکی از ایمن‌ترین حشره‌کش‌هاست، بر بسیاری از حشرات سودمند و بی‌ضرر بی‌تأثیر است، و در محیط به‌سرعت تجزیه می‌شود. تعدادی از محققان نگران تولید تجاری این سیب‌زمینی‌اند، زیرا منجر به افزایش مقاومت در مقابل آفت‌کش‌ها خواهد شد. سیب‌زمینی در مناطق معتدل و نسبتاً خنک با بافت خاکی نیمه‌درشت به‌خوبی رشد می‌کند. هلند با اصلاح نژاد و دورگه‌گیری، ارقام بسیار ارزنده‌ای از سیب‌زمینی را به دنیا عرضه کرده است.

 


  1. Solanaceae
  2. Walter Raleigh