سینمای جنگ

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
پشت صحنۀ فیلم اتوبوس شب
پشت صحنۀ فیلم اتوبوس شب

سینمای جَنگ

(یا: سینمای دفاع مقدس) این گونۀ سینمایی به ماجراها و روایت‌های هشت سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران می‌پردازد. جنگ در ۱۳۵۹ش آغاز شد، و نخستین فیلم‌های جنگی از ۱۳۶۱ ساخته شدند. مضمون و فضای جنگ برای گروهی از فیلم‌سازان انگیزه‌ای برای پرداختن به داستان‌های پرحادثه و سرگرم‌کننده بود؛ همچون فیلم‌های جانبازان (۱۳۶۱)، عبور از میدان مین (۱۳۶۱)، بازداشتگاه (۱۳۶۱)، پلاک (۱۳۶۴)، پوتین (۱۳۷۰)، پرواز در نهایت (۱۳۷۰)، شعله‌های خشم (۱۳۷۱) و آخرین شناسایی (۱۳۷۲)، و برای برخی دیگر ترویج روحیۀ جهاد و شهادت‌طلبی بود. فیلم‌سازان این گروه خود به دو دسته تقسیم می‌شوند: فیلم‌سازانی که از دغدغه‌های فردی خود به نفع آرمان‌های عمومی چشم می‌پوشند، همچون فیلم‌های بلمی به سوی ساحل (۱۳۶۳)، کانی‌مانگا (۱۳۶۶)، الماس بنفش (۱۳۶۸)، عملیات کرکوک (۱۳۷۰)، صلیب طلایی (۱۳۷۱)، بر بال فرشتگان (۱۳۷۱)، آتش در خرمن (۱۳۷۱)، تونل (۱۳۷۱)، سجادۀ آتش (۱۳۷۲)، و حماسۀ مجنون (۱۳۷۲)، و دوم فیلم‌سازانی که دغدغه‌های فردی‌تری دارند، همچون فیلم‌های پرواز در شب (۱۳۶۵)، دیده‌بان (۱۳۶۷)، مهاجر (۱۳۶۸)، کودک قهرمان (۱۳۷۲)، و سفر به چزابه (۱۳۷۴). در خلال سال‌های نیمه نخست دهۀ ۱۳۸۰ فیلم‌هایی در ژانر سینمای دفاع مقدس ساخته شد، که توانست مخاطبان بسیاری را جذب کند همچون دوئل (۱۳۸۲)، که پُرخرج‌ترین و تکنیکی‌ترین فیلم سینمای جنگی در تاریخ سینمای ایران است؛ میم مثل مادر (۱۳۸۵)، آخرین ساختۀ مرحوم رسول ملاقلی‌پور؛ اخراجی‌ها (۱۳۸۵)؛ و اتوبوس شب (۱۳۸۶).