سینهالی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سینْهالی (Sinhalese)

گروه قومی‌ِ اکثریت در سری‌لانکا (۷۰ درصد جمعیت). سینهالی زبان رسمی سری‌لانکا است و به شاخۀ هندوایرانی خانوادۀ زبان‌های هندواروپایی تعلق دارد. این زبان به خطی نوشته می‌شود که از خط پالی[۱] هند ریشه گرفته است. سینهالی‌ها بودایی‌اند. آن‌ها از ۱۹۷۱ با گروه اقلیت تامیل[۲]، که خواستار استقلال است، وارد مبارزه‌ای بسیار خشونت‌آمیز شده‌اند. گمان می‌رود که ودا[۳]هایِ ارتفاعات مرکزی اخلاف‌ نخستین ساکنان سری‌لانکا باشند. در حدود ۵۵۰پ‌م آریایی‌های اهل سرزمین اصلی جزیره را اشغال کردند، اما به‌نظر می‌رسد که این مردم تا همان زمان با ساکنان دراویدی بخش جنوبی هند آمیخته بودند. نام سینهالی از واژۀ «سینها[۴]» به‌ معنی شیر، از نمادهای موجود در افسانه‌های مربوط به تبار آن‌ها، آمده است. آیین بودا در قرن ۳پ‌م در جزیره شکوفا شد و از قرن ۵م نوشتن و حفظ وقایع مربوط به آیین بودا آغاز شد. خط آن‌ها براساس خط هندی پالی شکل‌گرفته است. بودایی‌های هینایانا[۵]ی (چرخ کوچک) سری‌لانکا بر دین آسیای جنوب شرقی، به‌‌ویژه بر میانمار، تأثیر داشته‌اند. در قرن ۱۱م، حملات تامیل‌ها آغاز شد و در زمان ورود پرتغالی‌ها، تامیل‌ها توانستند حضور خود را در شمال سری‌لانکا تثبیت کنند. امروزه اقلیت بزرگی از تامیل‌ها، به‌‌خصوص در اطراف جفنه[۶] وجود دارد. جمعیت‌های دورگه، ازجمله اخلاف جزیره‌نشینانی که با دریانوردان اروپایی ازدواج کرده‌اند و جماعت‌های کوچک عرب نیز در مناطق ساحلی مشاهده می‌شوند. در این مناطق، تجارت و صید ماهی همچنان فعالیت‌های مهمی به‌‌شمار می‌آیند، درحالی‌که در مناطق داخلی جزیره کشت برنج در مزارع آبیاری‌شده رواج دارد.

 


  1. Pali
  2. Tamil
  3. Vedda
  4. sinha
  5. Hinayana
  6. Jaffna