شاخ واش
شاخواش (hornwort)
گیاهی غیرآوندی (فاقد رگبرگ[۱] برای انتقال آب و غذا) متعلق به ردۀ Anthocerotae و راستۀ خزگیان Bryophyta و خویشاوند جگرواشان[۲] و خزهایها[۳]. شاخواشان[۴] در اقلیمهای گرم و خاکهای مرطوب و محلهای سایهدار یافت میشوند. گروهی از گیاهان گلدار آبزی، متعلق به جنس[۵] Ceratophyllum از تیرۀ Ceratophyllaceae، که در آب کمحرکت یافت میشوند نیز به این نام خوانده میشوند. این گیاهان حلقههایی از برگهای دارای تقسیمات ظریف دارند و طول آنها ممکن است به دو متر برسد. شاخواشان مانند جگرواشان و خزهایها دو شکل تولیدمثلی متفاوت، جنسی و غیرجنسی، دارند که بهصورت متناوب ظاهر میشود (← تناوب نسلها). پیکر برگمانند گیاه، یا گامتوفیت[۶]، گامت یا یاختۀ جنسی تولید میکند. همچنین، بخش کوچک شاخدار یا اسپوروفیت[۷]، که روی گامتوفیت تشکیل میشود، هاگ پدید میآورد. برخلافِ اسپوروفیتهای خزهایها و جگرواشان، اسپوروفیت شاخواشان پس از مرگ گامتوفیت به بقای خود ادامه میدهد.