شایگان، داریوش (تهران ۱۳۱۳ش- تهران ۲ فروردین ۱۳۹۷ش)
شایگان، داریوش (تهران ۱۳۱۳ش- تهران ۲ فروردین ۱۳۹۷ش)
داریوش شایگان | |
---|---|
زادروز |
تهران ۱۳۱۳ش |
درگذشت | تهران ۲ فروردین ۱۳۹۷ش |
ملیت | ایرانی |
تحصیلات و محل تحصیل | دکترای دانشگاه سوربن |
شغل و تخصص اصلی | فیلسوف |
شغل و تخصص های دیگر | عرفانپژوه |
آثار | ادیان و مکتبهای فلسفی هند؛ هانری کربن و آفاق تفکر معنوی؛ آیین هندو و عرفان اسلامی |
گروه مقاله | فلسفه، منطق و کلام |
متفکّر و نظریهپرداز نوگرای ایرانی. در خانوادهای بازرگان، با پدری آذربایجانی و مادری گرجی مسلمان، بهدنیا آمد و دورۀ کودکی را در رفاه و تنعّم بهسر برد. زبان فارسی و ترکی را در خانواده آموخت و زبان فرانسوی را بهخوبی فراگرفت و با ادبیات فرانسه آشنا شد. در مدرسۀ سنلوئی که کشیشان لازاری آن را اداره میکردند، درس خواند و در ۱۵سالگی برای ادامۀ تحصیل به انگلستان و سپس به سوئیس رفت. به ادیان هندی و زبانهای باستانی ایرانی علاقهمند بود. رسالۀ دکتری خود را دربارۀ داراشکوه و کتاب مجمعالبحرین در تطبیق آیین هندو و عرفان اسلامی نوشت و از دانشگاه سوربون فرانسه دانشنامۀ دکتری گرفت. در دانشگاه تهران به تدریس هندشناسی پرداخت، و مدتی رئیس مرکز گفتوگوی فرهنگها بود. شایگان پس از بازگشت از فرنگ به دامن سنّت و نوعي معنويت و ایمان دینی برگشت. وی ضمن حشر و نشر با برخی شخصیتهای برجستۀ دینی، ازجمله علامه طباطبایی در حلقۀ دوستان و همفکران هانري کربن درآمد و از افکار او تأثیر پذیرفت و کتاب آسیا در برابر غرب را نوشت که حاصل این دوره از حیات فکری شایگان است و بعدها مضامين آن را گسترده کرد. در گفتوگویی با رامین جهانبگلو با عنوان زیر آسمانهای جهان، شرح احوال و تطور فکر و شخصیت خود را به تفصیل بازگفته است. شایگان آثار خود را به زبانهای فارسی و فرانسوی تألیف کرده است که برخی از آنها عبارتاند از ادیان و مکتبهای فلسفی هند، در ۲ جلد؛ هانری کربن و آفاق تفکر معنوی؛ آیین هندو و عرفان اسلامی؛ افسونزدگی جدید: هویت چهلتکه یا تفکر سیّار؛ انقلاب مذهبی چیست؟؛ نگاه شکسته. داریوش شایگان پس از چند ماه بستری بودن در بخش بیماران مرگ مغزی بیمارستان فیروزگر صبح دوم فروردین ۱۳۹۷ درگذشت.