شبستری، علی (۱۲۶۴ ش )

شَبِستری، علی (۱۲۶۴‌‌ش ‌)

از رهبران فرقۀ دموکرات آذربایجان. در جوانی به کمونیسم گرایش پیدا کرد و از مبلغان این مرام در ایران گردید. در قیام شیخ محمد خیابانی از یاران وی بود. پس از سرکوب قیام و به‌قدرت‌رسیدن رضاخان، از فعالیت‌های سیاسی کناره گرفت. با تأسیس حزب توده در ۱۳۲۰ش، به این حزب پیوست و به ریاست کمیتۀ ایالتی حزب در آذربایجان رسید. در ۱۳۲۲ از حزب کناره‌گیری کرد و «انجمن آذربایجان» را تأسیس کرد. در ۱۳۲۴ همراه با سید جعفر پیشه‌وری «جبهۀ آزادی» را در تبریز تأسیس کرد. پس از تشکیل دولت خودمختار آذربایجان، وی به ریاست مجلس ملی آذربایجان منصوب شد. بعد از مذاکرۀ فرقه با دولت مرکزی، به سِمت ریاست انجمن ایالتی آذربایجان رسید. حدود یک سال بعد از شکست فرقۀ دموکرات به آذربایجان شوروی گریخت و به‌دنبال وعدۀ دولت ایران مبنی‌بر عفو، به کشور بازگشت اما دستگیر و محاکمه شد و به یک‌سال زندان محکوم گردید. برخی از مورخان عقیده دارند که شبستری مخفیانه دستورات دولت مرکزی را در آذربایجان اجرا می‌کرد. روزنامۀ آذربایجان، ارگان فرقۀ دموکرات به مدیریت وی منتشر می‌شد.