شرح منظومه حکمت

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

شرح منظومۀ حکمت
کتابی در فلسفه، به عربی، تألیف حاج ملاهادی سبزواری. مؤلف پس از سرودن منظومۀ غررالفوائد در جوانی، در دورۀ کمال فلسفی و زمان تدریس، طی ۲۰ سال به شرح منظومۀ خود پرداخت و بعدها حواشی مبسوطی بر‌ آن نگاشت. این اثر مانند حکمةالعین و تجریدالاعتقاد تبویب شده و دربردارندۀ مباحث امور عامه، جوهر و عرض، الهیات به‌معنی اخص، طبیعیات، نبوات و منامات، و معاد است. سبزواری در این اثر با بهره‌گرفتن از تمامی آثار رسمی ملاصدرا، به تبویب جدیدی از حکمت متعالیه می‌پردازد و همۀ براهین حکمت صدرایی را ذیل یک بحث، یک‌جا منظم می‌کند؛ مانند براهین اصالت وجود و اشتراک وجود، که در اسفار بدین‌ترتیب نیست، و به‌همین سبب نیز باب پاره‌ای خرده‌گیری‌ها را در چگونگی تنظیم مباحث برخود باز کرده است. نگارش این اثر، تحولی بنیادین در آموزش فلسفه بوده و از آغاز تألیف در شمار کتاب‌های درسی قرار گرفت که همواره پس از تحصیل مقدمات فلسفی و پیش از اسفار خوانده می‌شود. بر این اثر شرح و تعلیقۀ بسیار نوشته‌اند که مشهورترین آن‌ها دُرَرالفواید آملی؛ تعلیقۀ هیدجی و شروق‌الحکمة صدرای کوه‌پایه‌ای است. اولین ترجمه و شرح فارسی جامع این اثر به اهتمام جعفر زاهدی در سه مجلد به‌چاپ رسیده است. دو چاپ تحقیقی از آن نیز به اهتمام مهدی محقق و مسعود طالبی منتشر شده است.