شقاق

شِقاق (schism)

جدایی رسمی به‌ سبب اختلاف عقیده در میان پیروان مسیحیت. برخی از نمونه‌های آن عبارت‌اند از دودستگی نهایی بین کلیسای کاتولیک رومی و کلیسای ارتدوکس شرق در ۱۰۵۴م، شقاق کبیر (۱۳۷۸ـ۱۴۱۷م) در کلیسای کاتولیک رومی، انشعاب کاتولیک‌های قدیم مخالف اصل عصمت پاپ در ۱۸۷۹، و انشقاق بر سر استفاده از قدّاس ترانتی لاتین در ۱۹۸۸. نخستین جدایی بزرگ در کلیسای مسیحی با تجزیۀ امپراتوری روم به دو‌ بخش شرقی و غربی از ۳۹۵م آغاز شد. بین پاپ، رئیس کلیسا در رم، و بطریق، رئیس کلیسا در قسطنطنیه پایتخت امپراتوری روم شرقی یا بیزانس، اختلاف افتاد و دو مورد اصلی اختلاف یکی جایگاه پاپ و اختیارات او و دیگری بند فیلیوک در اعتقاد‌نامۀ نیقیه بود. در ۱۰۵۴م کاردینال هومبرتوس، نمایندۀ پاپ، بطریق قسطنطنیه میخائیل کرولاریوس را به ‌دلیل جلوگیری از اتحاد امپراتور بیزانس با پاپ تکفیر کرد. کرولاریوس نیز در مقابل کاردینال را تکفیر کرد و بدین‌سان جدایی نهایی بین کلیسای ارتُدوکس شرق و کلیسای کاتولیک رومی غرب اتفاق افتاد.

 

---