شهدا، خیابان (قزوین)
شهدا، خیابان (قزوین)
قدیمی‌ترین خیابان قزوین و از اولین خیابان‌های ایران از دورۀ صفوی. بخشی از میدان شاه یا میدان سعادت دورۀ صفوی در مقابل سردر عالی‌قاپو است و در گذشته به خیابان عالی‌قاپو یا خیابان دولتی یا خیابان جعفرآباد شهرت داشت و جزء محلۀ راه ری بود. این محله بعدها محله خیابان نام گرفت. در دورۀ ناصرالدین‌شاه یک مهمانخانه بزرگ و مجلل، یک چاپارخانه و یک تلگراف‌خانه در آن احداث شد. از این مهمانخانه که سیاحان و سفیران خارجی در آن اقامت می‌کردند، در سفرنامه‌ها به تفصیل یاد شده است. در دورۀ رضاشاه پهلوی خیابان سپه نام گرفت. یکی از اولین سینماهای قزوین با نام مایاک در این خیابان بود. خیابان سپه در دورۀ محمدرضاشاه تا ایستگاه راه‌آهن امتداد یافت و به خیابان راه‌آهن مشهور شد. از مکان‌های آن، مسجدجامع، آب‌انبار مقابل آن از اواخر دورۀ صفوی، مزار چهل تن یا چهل دختران، بازارچه خیابان، حسینیۀ حاج سید جمال در گذری به همین نام از دورۀ قاجار، حسینیۀ سیاه‌پوش‌ها و بقعۀ زبیده‌خاتون است. همچنین مدرسه‌ای با نام مسعودیه یا شیخ‌الاسلام در آن بود که حاج میرزا آقاسی وزیر مشهور محمدشاه قاجار در آن درس خوانده بود و به همین سبب به مدرسۀ آقاسی شهرت یافته بود. این مدرسه بعدها متروک و در ۱۳۲۶ش در جای آن مدرسه مسعود احداث شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به مدرسه‌ای دینی تبدیل شده است. کوچه‌های ایزدی، چاقوسازان، شفیعی، مسجد شیخ‌الاسلام و بایندُر از بخش‌های این خیابان‌اند. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به خیابان شهدا تغییر نام یافته است.