گرانادا، شهر
| گرانادا، شهر | |
|---|---|
| کشور | اسپانیا |
| نام فارسی | گِرانادا |
| نام لاتین | Granada |
| جمعیت | 232,208 نفر (۲۰۱۸) |
| موقعیت | جنوب اسپانیا |
| ارتفاع از سطح دریا | ۷۳۸ متر |
| استان یا ایالت | گرانادا |
| مساحت | 88.02 کیلومتر مربع |
گِرانادا، شهر (Granada)
(یا: غَرناطه) مرکز استان گرانادا در اندلس[۱]، در جنوب اسپانیا، در شمال رشته‌کوه‌های سیرا نِوادا[۲] و در محل تلاقی رودهای خِنیل[۳] و دارو[۴]. جمعیت آن 232,208 نفر (۲۰۱۸) و مساحتش 88.02 کیلومتر مربع است. در ارتفاع ۷۳۸ متری از سطح دریا قرار دارد. پارچه، صابون، کاغذ، و مواد غذایی تولید می‌کند و مرکز مبادلات تجاری نواحی اطراف و دارای صنایع تصفیۀ شکر، مهمات‌سازی، مواد شیمیایی، چرم، و نساجی است. گردشگری نیز اهمیت دارد. این شهر بناهای تاریخی فراوانی دارد که عبارت‌اند از کاخ الحمرا، که سلاطین عرب در قرون ۱۳ و ۱۴م آن را به استحکامات دفاعی مجهز کردند؛ کلیسایی جامع به سبک گوتیک از عهد رنسانس، و یک دانشگاه که در ۱۵۳۳، تأسیس شده است. مسلمانان مور در قرن ۸م، گرانادا را در نزدیکی ماندگاه رویم الویرا بنا کردند. نام غرناطه در اوایل قرن ۵ق/۱۱م، با ورودقبیله‌ای از صنهاجه در خدمت هشام دوم، معروف می‌شود. صنهاجه به سلیمان مستعین رهبر بربرها در اسپانیا کمک کرد تا به خلافت برسد. غرناطه در قرن ۳ق دهکده‌ای بود که اکثر ساکنانش یهودی بودند. از ۴۸۳ تا ۵۵۱ق مرابطون و سپس موحدون بر آن حکومت کردند. در ۶۳۵ق/۱۲۳۸م ابن احمر بر آن‌جا مسلط شد و سلسلۀ بنی‌نصر را تأسیس کرد و ذناطه تا ۸۹۷ق/۱۴۹۲م، که به‌دست پادشاهان کاتولیک فتح شد، پایتخت این سلسله بود. از دوران روم چندان اثری در غرناطه باقی‌نمانده است. این شهر پس از آن‌که مسلمانان قست اعظم اسپانیا را از دست دادند، به‌جای قرطبه (کوردووا) پایتخت حاکمان مسلمان شد و در قرن ملوک‌الطوایف بر اعتبار آن افزوده شد. با استقرار مسلمانان در غرناطه این شهر به اوج شکوفایی رسید و مرکز هنر و ادب و علم شد. از ۴۰۹ تا ۴۲۹ق بر گرد شهر حصاری محکم با برج و دروازه از ساروج و آجر ساخته شد، که بخش عمدۀ آن تا این زمان عمدتاً محفوظ مانده است. مهم‌ترین بنای عصر اسلامی اسپانیا کاخ عظیم و پر ابهت الحمرا، قصر سلاطین سلسلۀ بنی‌نصر، است که تقریباً به‌طور کامل حفظ شده و از شگفتی‌های اندلس و اسپانیا است. غرناطه در ۱۸۳۳ به استان‌های گرانادا، با مرکزیت شهر گرانادا، آلمریا، و مالاگا[۵] تقسیم شد.