شهیدان
شهیدان (Les Martys)
رمانی از فرانسوا رنه دو شاتوبریان، به زبان فرانسوی، منتشرشده در ۱۸۰۹. داستان در پایان قرن ۳م می‌گذرد. سیمودوسه، دختر کاهن وَثَنی‌مذهب معبد هومر در مسنیا، در جنگل گم می‌شود. جوانی مسیحی به نام اودور او را می‌یابد و به نزد پدر بازش می‌گرداند. درپی حوادثی که به ازدواج این دو منتهی می‌شود، وقایعی از کشته‌شدن مسیحیان در هاله‌ای از افسانه و واقعیت روایت می‌شود. شاتوبریان برای نوشتن این رمان از مساعی دوستان دانشمندش برای تصدیق واقعیت‌های داستانی بهرۀ فراوان برد. شهیدان، که شاتوبریان آن را حماسه‌ای مسیحی می‌دانست، در پاسخ به این نظریۀ بوالو و کلاسیک‌ها نوشته شد که بر آن بودند چیزی به نام حماسۀ مسیحی نمی‌توان نوشت. شاتوبریان شکل اودیسۀ هومر را با زبان سِفر پیدایش به‌هم آمیخت و با بخشیدن جنبه‌های تاریخی بدان کوشید مضامین اصلی و فرعی را مستند کند. شهیدان در طرز تلقی مورخان مکتب تاریخ‌نگاری فرانسوی در قرن ۱۹ تأثیری ژرف نهاد.