شوشتر، شهر

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی


شوشتر، شهر
استان خوزستان
شهرستان شوشتر
جمعیت ۹۶,۷۳۲ نفر(۱۳۸۵ش)
موقعیت در ۴۶۳کیلومتری جنوب غربی تهران و ۸۳کیلومتری شمال شرقی اهواز، سر راه دزفول به مسجد سلیمان و نیز دزفول به هفت‌گل و رامهرمز
نوع اقلیم گرم و خشک
ارتفاع از سطح دریا ۴۵متر

شوشْتر، شهر

شوشْتر، شهر

واقع در استان خوزستان و مرکز اداری شهرستان شوشتر، با ارتفاع ۴۵متر. در سرزمینی تپه‌ماهوری در ۴۶۳کیلومتری جنوب غربی تهران و ۸۳کیلومتری شمال شرقی اهواز، سر راه دزفول به مسجد سلیمان و نیز دزفول به هفت‌گل و رامهرمز، قرار دارد. رودخانۀ کارون از کنار آن می‌گذرد. اقلیم آن گرم و خشک و جمعیت آن ۹۶,۷۳۲ نفر است (۱۳۸۵). شوشتر از شهرهای بسیار کهن و قدیم ایران است. در زمان عُمَر مسلمانان آن را تصرف و خوارج در زمان بنی‌امیه آن را به قلاع خود تبدیل کردند. در زمان عباسیان یکی از هفت ولایت خوزستان بود و به‌سبب نزدیکی به بغداد از اهمیتی فراوان برخوردار بود. قدیم‌ترین مسجد شهر در زمان معتز، خلیفۀ عباسی، ساخته شد. امیرتیمور گورکان شوشتر را فتح کرد و تا ۷۹۵ش در دست تیموریان باقی بود. در زمان صفویه تحت حکومت مشعشعیان اداره می‌شد و واخشتوخان، که از جانب صفویه، حکومت نواحی شرقی خوزستان را در دست داشت، در آبادانی شهر کوشید؛ پل شوشتر را نیز پسرش ساخت. نادرشاه افشار دو بار به شوشتر سفر کرد و در سفر دوم دستور داد شهر را تاراج کنند. در جنگ‌های داخلی (۱۱۳۰ـ۱۱۳۲ش)، شمار زیادی از اهالی شهر کشته شدند. در زمان فتحعلی‌شاه قاجار شوشتر و دزفول و هویزه در تابعیت اداری کرمانشاه بودند و محمدعلی میرزا دولتشاه حکومت آن نواحی را برعهده داشت. طاعون ۱۲۰۹ش بیش از نیمی از ساکنان شهر شوشتر را از بین برد؛ و در زمان مظفرالدین‌شاه قاجار حیدری‌ها و نعمتی‌ها به کشتار یکدیگر پرداختند. اوضاع نابسامان شهر شوشتر تا روی کار آمدن رضاشاه پهلوی همچنان ادامه داشت و از آن به بعد امنیت در آن‌جا حاکم شد. تأسیسات آبیاری شوشتر پیش از اسلام سابقه داشته است. نهر دادیان را ظاهراً داریوش اول هخامنشی احداث کرد و اردشیر ساسانی اول نیز مقدمات احداث سدّی بر روی کارون را فراهم ساخت و شاپور اول ساسانی سد مزبور را به یاری اسیران رومی به‌پایان رسانید. پل شادروان یا پل شوشتر نیز از کارهای ساسانیان است. حجاج بن یوسف پل شوشتر را ویران کرد و فتحعلی‌خان واخشتو (۱۰۴۵ش) به تعمیر پل پرداخت و آن را بازسازی کامل کرد که هنوز بخشی از آن استوار و پابرجاست.