شکستگی
شکستگی (fracture)
ازبینرفتن پیوستگی استخوان، با جابهجایی قطعات استخوان یا بدون آن. شکستگی ممکن است آسیبشناختی[۱] و ناشی از آسیب نسبتاً خفیف استخوان بیمار، مثلاً در بیماریهای نرمی استخوان[۲] و پاژه[۳] باشد یا براثر آسیبدیدن استخوانِ سالم ایجاد شود. نوع دوم شایعتر است.
انواع شکستگی. شکستگی تمیز، که آسیب ناچیزی به بافتهای اطراف وارد میکند و پوستِ روی محل شکستگی را پاره نمیکند، شکستگی ساده[۴] نامیده میشود. در شکستگی مرکب یا باز[۵] پوست پاره میشود و محل شکستگی در معرض هوا قرار میگیرد. در خردشدگی[۶] استخوان چند تکه میشود؛ این حالت در لهشدگی[۷]ها دیده میشود. شکستگی ترکهای[۸] شکستگی ناقص استخوان دراز[۹] در کودکان است.
علایم. از کارافتادن عضو، درد شدید عضو در هنگام حرکت، و تغییر شکل واضح آن از علایمیاند که ممکن است به تشخیص شکستگی بیانجامند. در صورت وجود این علایم، بررسیهای بعدی باید با حداقل حرکت عضو همراه باشد. احساس مالیدهشدن قطعات استخوان شکسته به یکدیگر کرپیتوس[۱۰] نامیده میشود و علامت قابل اطمینانی است. این علامت را فقط باید پزشک جستوجو کند.
درمان. درمان جاانداختن شکستگی[۱۱] است تا انتهای شکستۀ استخوان در امتداد یکدیگر و در یک راستا قرار گیرند. برای این کار ممکن است درجاتی از کشش[۱۲] یا ثابتکردن[۱۳] لازم باشد. پس از جاانداختن شکستگی لازم است عضو آسیبدیده بیحرکت[۱۴] شود. این کار با یکی از انواع آتل[۱۵]، مثلاً گچ[۱۶]، صورت میگیرد. گاهی قطعات شکستۀ استخوان طی عمل جراحی و با استفاده از میخ، پیچ، و یا صفحات فلزی ثابت میشوند. ترمیم شکستگی جوشخوردن[۱۷] نامیده میشود و به تشکیل کال[۱۸] استخوانی وابسته است. کال استخوانی برای استخوان شکسته نقش سیمان طبیعی را دارد. توصیه میشود که پس از اتصالیافتن قطعات شکسته به یکدیگر، حرکت عضو بهتدریج زیاد شود تا ماهیچهها و زردپی[۱۹]ها برای شروع مجدد وظایف خود آماده شوند. با مهندسی ژنتیک پروتئینی تهیه کردهاند که رشد مجدد استخوان را تحریک میکند. در ۱۹۹۴ آزمایشهایی برای کاربرد آن، در صورت جوشنخوردن[۲۰] شکستگی، صورت گرفت. هرگاه فرآیند ترمیم بهدرستی صورت نگیرد، جوشخوردن شکستگی واقع نمیشود.