شکلات
شُکلات
نوعی شیرینی که از کاکائو و شکر بهدست میآید و در تهیۀ انواع شیرینیجات در سراسر دنیا بهکار میرود. به عبارتی دیگر، شکلات به هر فرآوردهای اطلاق میشود که از دانۀ کاکائو و یا از چربی آن حاصل شود. در قدیم، شکلات را با الهۀ حاصلخیزی مرتبط میدانستند. در امریکای مرکزی، شکلات نوعی کالای لوکس بود و از دانههای کاکائو نیز بهعنوان پول استفاده میشد. نخستینبار کریستف کلمب کاکائو را از امریکا به اروپا برد، و خیلی زود این ماده جزو مواد غذایی اروپاییان شد. در آن زمان از شکلات فقط در انواع نوشیدنیها استفاده میشد. تا قرن ۱۷، شکلات در اروپا مادۀ غذایی گرانقیمتی بود که فقط اشراف سلطنتی از آن استفاده میکردند. در قرن ۱۹، اروپاییان روشی اختراع کردند که طی آن شکلات را قلیایی کردند و مزۀ تلخ آن را از بین بردند، و شکلاتها به شکل امروزی آن تهیه شد. گویا جوزف فرای نخستین کسی بوده که در ۱۸۴۷ شکلاتهای امروزی را عرضه کرده است تا به راحتی قابل خوردن باشد. در ۱۸۶۸ دانیل پیتر، شمعساز سوئیسی، اولین شکلات شیری را با استفاده از شیرخشک تهیه کرد. این مادۀ غذایی مشهور انواع و اشکال بسیار متنوعی دارد و معمولاً با تغییر در میزان موادتشکیلدهندۀ آن، تغییر میکند. اضافهکردن مواد مختلف به شکلات، کاملاً به سلیقه و ذائقۀ مصرفکنندگان بستگی دارد. معمولاً اسانس نعناع، پرتغال، موز، توتفرنگی را برای طعمدادن به شکلات اضافه میکنند. در شکلاتهای تختهای از مغز گردو، فندق، بادامزمینی و جز آن استفاده میشود، و گاهی عسل کارامل، مربا و کشمش نیز در تهیۀ شکلات بهکار میرود. بهترین شکلاتها از گرانترین کاکائو، یعنی دانههای درخت کریئلو بهدست میآید؛ البته فقط ۱۰ درصد از شکلاتها را با استفاده از آن تهیه میکنند. شکلات حاوی کافئین و تریپتوفان، و محرک اعصاب است. مصرف شکلات برای حیواناتی چون اسب و سگ مضر است و همچون سم در برابر آنها عمل میکند. یکی از دلایل لذیذبودن شکلات آن است که دمای ذوب آن با درجۀ حرارت بدن انسان یکی است و همین مسئله باعث میشود که شکلات در دهان آب شود. همچنین، با مصرف شکلات هورمونی در خون ترشح میشود که آرامش و حالت خوابآلودگی را در پی دارد. امروزه بهسبب استقبال و مصرف روزافزون مردم سراسر جهان از این مادۀ غذایی، صنعت شکلاتسازی از صنایع مهم و درآمدزا برای کشورهای تولیدکنندۀ شکلات بهشمار میرود.